Matura z biologii – Informator 2025

Egzamin maturalny z biologii odgrywa istotną rolę w życiu ucznia, który zmierza do uzyskania świadectwa dojrzałości. Jest to ważny moment w życiu szkolnym, który poświadcza zdobycie określonych umiejętności i wiedzy z zakresu biologii.

Poniżej znajdziesz ważne informacje na temat egzaminu maturalnego z biologii w 2025 roku oraz listę wartościowych linków do poradników, które pozwolą Ci zaplanować naukę, zacząć naukę i przygotować się do matury w sposób zwiększający szansę na wymarzony wynik.

Poza ogólnymi informacjami organizacyjnymi w tym dokumencie znajdziesz:

• linki do wszystkich ważnych dokumentów CKE – przede wszystkim będzie Cię interesować informator maturalny – biologia 2025
• linki do przykładowych planów nauki stworzonych przez Więcej niż Matura,
• linki do zbiorów zadań maturalnych z ostatnich 14 lat podzielonych na działy – w pliku PDF i gotowych do druku,
• linki do kilku osobnych poradników, które będą dobrym punktem startu w nauce do matury z biologii.

Pierwszym celem egzaminu maturalnego z biologii jest potwierdzenie Twojej dojrzałości oraz zdolności do samodzielnego myślenia i pracy. Jest to kluczowy etap w życiu młodego człowieka, który świadczy o jego gotowości do dalszej edukacji lub wejścia na rynek pracy.

Kolejnym celem egzaminu jest wyznaczenie poziomu spełniania wymagań egzaminacyjnych w zakresie biologii na poziomie rozszerzonym. To oznacza ocenę Twoich umiejętności w zakresie bardziej zaawansowanych zagadnień biologicznych, co może być bardzo przydatne w kontekście wyboru dalszej ścieżki edukacyjnej.

Egzamin maturalny z biologii jest również sposobem na poświadczenie zdobycia przez Ciebie umiejętności oraz opanowania wiedzy, które są opisane w podstawie programowej. Jest to sposób na sprawdzenie, czy udało Ci się osiągnąć określone cele edukacyjne i jaki jest Twój poziom przygotowania do dalszej nauki lub pracy w dziedzinach związanych z biologią.

Warto podkreślić, że egzamin maturalny z biologii pełni także funkcję egzaminu wstępnego na uczelnie. Wynik egzaminu może wpłynąć na możliwość dostania się na wymarzone studia, co czyni go kluczowym etapem w planowaniu dalszej ścieżki kariery zawodowej.

Matura – biologia w roku szkolnym 2025 w formule 2023 interesuje Cię, jeśli jesteś osobą, która:

• ukończyła 4-letnie liceum ogólnokształcące, szkołę artystyczną realizującą program 4-letniego liceum ogólnokształcącego, 5-letnie technikum lub branżową szkołę II stopnia na podbudowie 8-letniej szkoły podstawowej;
• ukończyła 4-letnie liceum ogólnokształcące w 2023/2024 lub 2022/2023;
• ukończyła 5-letnie technikum lub branżową szkołę II stopnia na podbudowie 8-letniej szkoły podstawowej w roku szkolnym 2023/2024;
• uzyska świadectwo 4-letniego LO na podstawie egzaminów eksternistycznych;
• ukończyła ponadpodstawową szkołę średnią (z wyjątkiem tych, którzy po raz pierwszy przystąpili do matury w latach 2020–2022, ale nie uzyskali świadectwa dojrzałości);
• posiada świadectwo lub inny dokument potwierdzający wykształcenie średnie lub średnie branżowe wydane za granicą, ale nieuprawniające do podjęcia studiów w Polsce, a która przystępuje do egzaminu maturalnego po raz pierwszy lub przystąpiła w 2023 lub 2024 roku do egzaminu w formule 2023;
• jest absolwentem Matury Międzynarodowej (IB) posiadającym dyplom IB.

Do egzaminu maturalnego z biologii w roku szkolnym 2025 w formule 2015 możesz przystąpić, jeśli jesteś osobą, która:

• ukończyła branżową szkołę II stopnia na podbudowie gimnazjum;
• jest absolwentem wszystkich typów szkół z lat ubiegłych: 3-letniego liceum ogólnokształcącego z lat 2005–2022, szkoły artystycznej realizującej program 3-letniego liceum ogólnokształcącego, 4-letniego technikum z lat 2006–2023, branżowej szkoły II stopnia na podbudowie gimnazjum z lat 2022–2023, liceum profilowanego oraz technikum uzupełniającego dla młodzieży, którzy ukończyli szkołę do roku szkolnego 2013/2014 włącznie, uzupełniających liceów ogólnokształcących, którzy ukończyli szkołę do roku szkolnego 2012/2013 włącznie;
• uzyska świadectwo 3-letniego LO na podstawie egzaminów eksternistycznych;
• ukończyła ponadpodstawową szkołę średnią, którzy po raz pierwszy przystąpili do matury w latach 2020–2022, ale nie uzyskali świadectwa dojrzałości);
• posiada świadectwo lub inny dokument potwierdzający wykształcenie średnie lub średnie branżowe wydane za granicą, ale nieuprawniające do podjęcia studiów w Polsce, a która przystępuje do egzaminu maturalnego w formule 2015 po raz kolejny.

Jeśli przygotowujesz się do matury z biologii w 2025 roku, pamiętaj o najważniejszych terminach maturalnych.

Egzamin maturalny z biologii w terminie głównym odbędzie się 9 maja 2025 roku o godzinie 9:00.

Dodatkowy termin egzaminu maturalnego z biologii przeznaczony dla tych, którzy z udokumentowanych przyczyn zdrowotnych lub losowych nie mogli przystąpić do egzaminu majowego, został zaplanowany na dzień 5 czerwca 2025 roku na godzinę 14:00. Pamiętaj, że jeśli będziesz jedną z takich osób, musisz koniecznie uzyskać zgodę dyrektora Twojego OKE.

Od 2025 roku, aby zdać maturę w formule 2023, konieczne będzie również przystąpienie do jednego wybranego przedmiotu dodatkowego w części pisemnej i uzyskanie z niego co najmniej 30% punktów. Obecnie jednak trwają prace nad przesunięciem tego wymogu na rok szkolny 2026/2027, a jeśli tak się stanie, informator maturalny – biologia – zostanie zaktualizowany.

Trudno jeszcze określić, czy będzie możliwość poprawy egzaminu z przedmiotu dodatkowego na poziomie rozszerzonym, ani na jakich zasadach.

Warto pamiętać, że od 2015 roku nie przeprowadza się już egzaminu maturalnego z biologii na poziomie podstawowym.

Od roku szkolnego 2024/2025 zdający maturę będą składać tylko ostateczną deklarację przystąpienia do egzaminu. Termin składania tej deklaracji upływa 7 lutego 2025 roku.

Wszystkie ważne linki do deklaracji maturalnych znajdują się na oficjalnej stronie CKE.

Termin na składanie deklaracji do dyrektora szkoły macierzystej przypada na 7 lutego 2025 roku i dotyczy uczniów 4-letniego liceum ogólnokształcącego, szkół artystycznych realizujących program 4-letniego LO, 5-letniego technikum, branżowych szkół II stopnia na podbudowie 8-letniej SP oraz uczniów zamierzających przystąpić do egzaminu maturalnego bezpośrednio po ukończeniu szkoły w 2025 roku.

Do 7 lutego 2024 roku deklarację do dyrektora szkoły, którą ukończyli, muszą złożyć: absolwenci 4-letniego liceum ogólnokształcącego, którzy ukończyli szkołę w roku szkolnym 2022/2023 lub 2023/2024; 5-letniego technikum lub branżowej szkoły II stopnia na podbudowie 8-letniej szkoły podstawowej, którzy ukończyli szkołę w roku szkolnym 2023/2024; absolwenci ponadpodstawowych szkół średnich, z wyjątkiem absolwentów, którzy po raz pierwszy przystąpili do egzaminu maturalnego w latach 2020–2022, ale nie uzyskali świadectwa dojrzałości; absolwenci oddziałów międzynarodowych w 4-letnim albo 3-letnim liceum ogólnokształcącym, posiadających dyplom IB.

W tym celu muszą oni złożyć swoją deklarację na formularzu „Deklaracja A”. Ten sam dokument i data obowiązują Cię, jeśli podchodzisz do egzaminu maturalnego w formule 2015 i jesteś absolwentem 3-letniego liceum ogólnokształcącego; szkoły artystycznej realizującej program 3-letniego LO; 4-letniego technikum, który ukończył szkołę w latach 2006–2023; uczniem lub absolwentem branżowej szkoły II stopnia na podbudowie gimnazjum, który zamierza przystąpić do egzaminu maturalnego bezpośrednio po ukończeniu szkoły w 2025 r. lub który ukończył szkołę w latach 2022–2024; absolwentem ponadpodstawowej szkoły średniej (sprzed 2005 r.), który pierwszy raz przystąpił do egzaminu maturalnego w latach 2020–2022, ale nie uzyskał świadectwa dojrzałości i którego szkoła nie została zlikwidowana.

Również do 7 lutego „Deklarację B” składają, ale do dyrektora właściwej okręgowej komisji egzaminacyjnej osoby, które uzyskały świadectwo ukończenia 3-letniego liceum ogólnokształcącego lub uzyskają świadectwo ukończenia 4-letniego liceum ogólnokształcącego na podstawie egzaminów eksternistycznych oraz takie, które posiadają świadectwo lub inny dokument – potwierdzający wykształcenie średnie lub średnie branżowe – wydane za granicą, nieuprawniające do podjęcia studiów w Polsce (a które przystępują do egzaminu maturalnego po raz pierwszy lub jeśli w 2023 lub 2024 roku przystąpiły do egzaminu w formule 2023; lub jeśli przystępują w formule 2015 po raz kolejny). Taką deklarację składają również absolwenci uzupełniającego LO, którzy ukończyli szkołę do roku szkolnego 2012/2013 włącznie i liceum profilowanego lub technikum uzupełniającego dla młodzieży, którzy ukończyli szkołę do roku szkolnego 2013/2014 włącznie.

W przypadku uczniów – obywateli Ukrainy obowiązuje formularz „Deklaracja C”, który również należy złożyć do dyrektora szkoły macierzystej, ukończonej w Polsce, nie później niż do 14 marca 2025 roku.

Od 2015 na egzaminie maturalnym biologię możesz zdawać jedynie jako przedmiot dodatkowy na poziomie rozszerzonym.

Matury nie zdaje się wtedy, gdy nie przystąpi się i nie zaliczy się egzaminu z któregokolwiek przedmiotu obowiązkowego (w części ustnej; lub w części pisemnej na co najmniej 30% punktów) oraz – od 2025 roku – z wybranego przedmiotu dodatkowego na poziomie rozszerzonym na co najmniej 30% punktów. Jak wspominaliśmy wcześniej, obecnie trwają prace nad przesunięciem obowiązywania progu zdawalności dla przedmiotu dodatkowego na kolejny rok.

Oczywiście im wyższy wynik matury z biologii, tym większe są Twoje szanse na dostanie się na wymarzone studia.

Na egzaminie maturalnym z biologii w Formule 2023 w roku 2025 będzie sprawdzany taki zakres umiejętności i wiedzy, jak ten zawarty w podstawie programowej – według rozporządzenia Ministra Edukacji z dnia 28 czerwca 2024 roku.

W przypadku Formuły 2015 wymagania zostały rozszerzone, ponieważ przywrócono zagadnienia, które zostały usunięte w latach 2023 i 2024. Dodatkowo zakres wymagań może ulec jeszcze zmianie, ponieważ CKE nie opublikowało ostatecznej wersji wymagań dotyczących tej formuły.

Jak już wcześniej wspomnieliśmy, od 2015 roku nie ma możliwości zdawania biologii na poziomie podstawowym. Przygotowując się do egzaminu maturalnego z biologii w 2025 roku na poziomie rozszerzonym, pamiętaj, że obowiązują Cię umiejętności i wiedza zarówno dla poziomu podstawowego, jak i rozszerzonego. Co więcej, na egzaminie maturalnym może być sprawdzona Twoja wiedza i umiejętności z poprzednich etapów edukacyjnych (szkoła podstawowa lub gimnazjum w przypadku osób podchodzących do matury w formule 2015).

Wymagania ogólne i szczegółowe na egzaminie biologii obejmują m.in. umiejętność wyjaśniania budowy i procesów, wykazywania związków przyczynowo-skutkowych, objaśniania funkcjonowania systemów biologicznych, a także zagadnienia z chemii życia, biologii komórki, genetyki, metabolizmu, różnorodności organizmów żywych, ekologii i innych dziedzin biologii.

Egzamin maturalny z biologii w formule 2023 będzie obejmował wymagania ogólne i szczegółowe zawarte w uszczuplonej podstawie programowej, opublikowanej w załączniku do rozporządzenia Ministra Edukacji z 26 czerwca 2025 roku. Ten zakres dotyczy wszystkich zdających w formule 2023, w tym także tych, którzy przystępowali do egzaminu w latach 2023 lub 2024, a w 2025 roku lub później będą chcieli poprawić swój wynik lub zdać maturę z przedmiotu wcześniej niezdanego. Informator – biologia 2025 zostanie opublikowany do 1 września br. na stronie CKE.

Dokładne zestawienie wymagań ogólnych i szczegółowych, uwzględniających również treści, które zostały usunięte w latach 2023 i 2024 w formule 2015, a znów są wymagane, znajdziesz w przygotowanym przez nas dokumencie dla każdej z formuł osobno, w linkach powyżej zawierających podstawę programową w formie planu nauki.

Po wejściu do sali egzaminacyjnej otrzymasz arkusz maturalny z poziomu rozszerzonego oraz arkusz z wybranymi wzorami i stałymi fizykochemicznymi.

W arkuszu znajdzie się 44–56 zadań, w tym 10–16 zadań zamkniętych i 34–40 otwartych. Zadania zamknięte najczęściej będą zadaniami typu typu prawda/fałsz, wielokrotnego wyboru lub wymagać będą dopasowania bądź dobrania części zdania. Szczegóły tego, jak wygląda arkusz egzaminacyjny zawiera odpowiedni dokument opublikowany przez CKE, czyli informator – biologia.

Zadania otwarte obejmować będą polecenia polegające na uzupełnianiu luk, podawaniu odpowiedzi w postaci pojedynczych wyrazów, wyjaśnianiu mechanizmów czy też wykazywaniu związków przyczynowo-skutkowych.

Łączna liczba punktów, które możesz zdobyć, to 60, z czego za zadania zamknięte można uzyskać 10–15 punktów (ok. 30%), a za zadania otwarte 45–50 punktów (ok. 70%). W przeszłości jednak nie zawsze precyzyjnie trzymano się tych założeń, także nie jest to sztywna wytyczna.

Zadania maturalne będą oceniane w sposób następujący: za zadania zamknięte przyznawane są 1 lub 2 punkty (za pełną i zarazem poprawną odpowiedź). W zadaniach typu prawda/fałsz od 2023 roku wprowadzono zmianę w ocenianiu polegającą na tym, że za poprawne zaznaczenie wszystkich trzech zdań otrzymasz 2 punkty, natomiast za poprawne zaznaczenie dwóch zdań – 1 punkt. Podobnie jest w zadaniach „podkreśl odpowiednie uzupełnienie zdania” – jeśli są trzy przykłady, zadanie warte jest dwóch punktów.

Za zadania otwarte przyznawane jest 1–3 punktów i każde oceniane jest zgodnie z kluczem, który został przygotowany dla osób sprawdzających maturę. Klucz ten jest dostępny jedynie dla przeszłych matur. Dla przykładu na Kursach maturalnych z Biologii i Chemii, które prowadzimy, znajdziesz bazę zadań, gdzie przy każdym zadaniu taki klucz wraz z wyjaśnieniem jest obecny. Poznanie starych kluczy CKE pozwala wyrobić w sobie odpowiednie umiejętności rozwiązywania zadań maturalnych, także zwróć na to uwagę przy swojej nauce.

Jak już zapewne wiesz, egzamin maturalny z biologii to nieustanna walka o to, aby swoją odpowiedź jak najlepiej dopasować do wymagań określonych przez CKE w kluczu. Unikaj zatem nieprecyzyjnych, niejednoznacznych i niejasno sformułowanych odpowiedzi. Ponadto nie podawaj kilku różnych wersji tej samej odpowiedzi – ewentualny błąd w którejkolwiek z nich skutkować będzie niezaliczeniem odpowiedzi. Jeśli w swojej odpowiedzi podasz informację (mniej lub bardziej związaną z treścią zadania), która będzie świadczyć o zasadniczym braku zrozumienia przez Ciebie danego zagadnienia, również nie otrzymasz za nią punktu.

Innym przypadkiem nieprzyznania punktu za odpowiedź jest sytuacja, w której rozwiążesz zadanie na podstawie merytorycznie błędnego założenia, użyjesz nieodpowiedniej metody obliczeń lub toku rozumowania w zadaniach obliczeniowych, podasz odpowiedź liczbową bez wykonania obliczeń, z nieodpowiednią dokładnością lub bez podania odpowiedniej jednostki. W zadaniach dotyczących doświadczeń nie otrzymasz punktów za odpowiedzi nieodnoszące się bezpośrednio i precyzyjnie do przedstawionego doświadczenia lub niezawierające wszystkich niezbędnych elementów (czynnik badany, przedmiot badań oraz obiekt badany).

Warto wziąć ze sobą linijkę oraz ewentualnie ekierkę, które na pewno pomogą w precyzyjnym odczytaniu danych z wykresów, choć w przypadku ekierki komisje czasami trzymają się wytycznych precyzyjnie i na jej wniesienie nie pozwalają. Możesz mieć przy sobie również kalkulator prosty, czyli taki, który umożliwia wykonywanie wyłącznie podstawowych operacji matematycznych (dodawanie, odejmowanie, mnożenie, dzielenie, ewentualnie obliczanie procentów lub pierwiastków kwadratowych z liczb). Jeśli chcesz dokładnie poznać funkcje kalkulatora prostego i naukowego oraz dowiedzieć się, jak efektywnie korzystać z niego podczas przygotowań do matury, zapraszamy do zapoznania się z naszym wpisem na ten temat.

Odpowiedzi możesz udzielać, używając jedynie długopisu lub pióra z czarnym tuszem (atramentem) – będziesz nim wykonywać również rysunki. Pamiętaj, że podczas egzaminu nie wolno Ci używać długopisów ścieralnych/zmazywalnych lub korektorów.

Zestaw Wybrane wzory i stałe fizykochemiczne na egzamin maturalny z biologii, chemii i fizyki będzie już czekać na Ciebie na sali egzaminacyjnej. Jeśli jesteś obcokrajowcem podchodzącym do polskiej matury, możesz na egzamin zabrać słownik dwujęzyczny.

Aby zaplanować naukę do egzaminu maturalnego z biologii, trzeba najpierw wiedzieć, ile taka nauka trwa, bo z tego wynika to, kiedy powinniśmy zacząć. Nawet jeśli już wiemy, kiedy powinniśmy zacząć, to dobrze jest mieć plan nauki, który zakłada naukę teorii i pracę z zadaniami maturalnymi. Jeśli myślimy o wysokim wyniku, to powinniśmy również mieć plan na to, jak pracować z zadaniami maturalnymi, tak aby maksymalnie efektywnie wykorzystać czas przygotować do matury. Aby to zrobić, musimy mieć same zadania maturalne i najlepiej przy boku kogoś, kto sprawdzi nasze odpowiedzi w toku nauki, czyli osobę mająca doświadczenie w sprawdzaniu matur.

Ten naturalny ciąg kolejnych działań opisujemy szczegółowo w kilku poradnikach dla maturzystów. Temat ten jest dość obszerny, ale jeśli interesuje Cię dobre przygotowanie, to inwestycja godziny w lekturę tych poradników zwróci Ci się wielokrotnie w toku Twojej nauki. Pozwolą Ci one dokładnie poznać temat przygotowania do matury i zaplanować sobie naukę oraz wyeliminować wiele błędów, jakie co roku popełniają maturzyści.

Matura – Biologia 2025 – poradniki, które pomogą przygotować się do egzaminu:

• „Kiedy warto zacząć uczyć się do matury? Matura z biologii i chemii”
• „Jak przygotować się do matury z chemii?” – przykładowe plany nauki
• Skąd wziąć zadania? – „Arkusze maturalne z chemii. Chemia rozszerzona z podziałem na działy”
• „Zbiór zadań maturalnych z biologii i chemii – jak wznieść pracę z zadaniami maturalnymi na wyższy poziom?”

Dodatkowo – dwa poradniki rozszerzające:

• „Jak przygotować się do poprawiania matury?”
• „Korepetycje do matury z biologii czy kurs? A może oba?” – wybór sposobu nauki

Poniżej znajdziesz listę wszystkich linków do dokumentów, które pojawiły się w tym artykule, jak i wielu więcej. Dodatkowo mamy dla Ciebie od razu dwa ważne linki, które na pewno Ci się przydadzą, a mianowicie link do zbioru zadań CKE z ostatnich 14 lat (w sumie ponad 1100 zadań, podzielonych na działy i gotowych do druku!). Drugi to przykładowy plan nauki do matury z biologii z podziałem na sesje nauki teorii i pracy z zadaniami.

• Zbiór zadań Więcej niż Matura – ponad 1100 zadań CKE z biologii z podziałem na działy
• „Matura – Biologia” – przykładowy plan nauki

Egzamin maturalny z biologii to ważny krok na drodze do zdobycia świadectwa dojrzałości i dostania się na wymarzony kierunek studiów. Jeśli możemy Ci jeszcze jakoś pomóc, śmiało do nas napisz!

Tymczasem jeśli szukasz kompleksowego sposobu na przygotowanie do matury z biologii ze stałym wsparciem korepetytorów na kursie, zapraszamy na nasz Kurs maturalny z Biologii.

Powodzenia!

Wartościowe linki do dokumentów CKE: