Powtórka do matury z biologii – jak ją solidnie wykonać?

Zapewne czytasz ten wpis, bo zależy Ci na dobrym przygotowaniu się do matury z biologii i chcesz mieć pewność, że niczego ważnego nie pominiesz. Niezależnie od tego, na jakim etapie jesteś…

• czy to już ostatnia prosta przed egzaminem i końcowa część Twoich wielomiesięcznych zmagań w przyswajaniu wiedzy i rozwijaniu umiejętności;
• czy dopiero rozpoczynasz swoją naukę i planujesz cały proces; 
• czy chcesz poprawić wynik matury,

znajdziesz tu kilka ważnych wskazówek. 

Cieszę się, że udało Ci się tu dotrzeć, ponieważ ten artykuł pomoże Ci uporządkować Twój proces nauki, skoncentrować się na najważniejszych elementach, aby lepiej zapamiętywać oraz łatwiej wydobywać z pamięci informacje potrzebne na egzaminie. Innymi słowy pomoże Ci zaplanować, jak ma wyglądać solidna powtórka z biologii.

„Powtarzanie” zakłada, że już wcześniej zetknęliśmy się z pewną wiedzą – na lekcjach w szkole, podczas samodzielnej nauki w domu, na kursach, korepetycjach czy też korzystając z innych form edukacji. Teraz zależy nam na utrwaleniu i odświeżeniu tej wiedzy, szczególnie w przypadku materiału przerabianego przez długie miesiące. Ten etap nauki jest niezwykle istotny, gdyż to on w dużej mierze definiuje wynik egzaminu. Matura to jeden z najważniejszych egzaminów w Twoim życiu, którego rezultat otwiera wiele drzwi.

Jeśli jesteś dopiero na początku swojej drogi nauki do matury i masz przed sobą długie miesiące zdobywania wiedzy i umiejętności, zajrzyj do naszego poradnika, w którym proponujemy, jak przygotować się do matury z biologii. Jeśli chcesz poprawić wynik matury, może przydać Ci się kilka rad zawartych we wpisie na ten temat.

Zatem do dzieła, zaczynajmy!

Zapominanie jest naturalnym procesem zachodzącym w naszej pamięci. Wydarza się na skutek zaniku śladów pamięciowych, co jest naturalnie związane z upływem czasu. Nasz mózg działa w taki sposób, że wymazuje informacje, których nie potrzebuje. Innymi słowy, jeśli nie używamy danej wiedzy, to po pewnym czasie jej zapominamy. Dlatego tak ważne są powtórki, a szczególnie odtwórki! To one właśnie przeciwdziałają procesowi zapominania.

Sposób, w jaki się uczymy, wpływa na to, ile i na jak długo zapamiętujemy. Niestety, pomimo naszych wysiłków, nie jesteśmy w stanie całkowicie powstrzymać procesu zapominania. Możesz teraz zadać sobie pytanie: czy warto wkładać trud w naukę, skoro i tak zapominamy większości tego, czego się uczymy?

Oczywiście że warto, ponieważ mamy wpływ na to, ile zapomnimy i jaka będzie jakość tego, co zapamiętamy.

Im więcej wysiłku włożysz w systematyczne uczenie się, tworzenie własnych notatek oraz regularne powroty do materiału podczas miesięcy poprzedzających maturę, tym łatwiej będzie Ci na końcowym etapie nauki i w dniu matury; unikniesz również niepotrzebnego stresu na ostatniej prostej przed egzaminem.

Budowanie solidnych fundamentów wiedzy przez wiele miesięcy pozwala później na skuteczniejsze i łatwiejsze przypominanie sobie tego, czego już się nauczyliśmy. Tylko od Ciebie zależy, jak wcześnie zaczniesz się uczyć – czy na 12 miesięcy przed maturą, a może 9 lub 6 miesięcy wcześniej. Im szybciej zaczniesz, tym więcej czasu będziesz mieć na powtórki z biologii do matury, które pozwolą Ci wyłapać więcej błędów i zwiększą szanse na Twój sukces. Warto zaplanować minimum 1 miesiąc na powtórki (a raczej odtwórki) przed samą maturą, a najlepiej 2 miesiące, aby uwzględnić także inne przedmioty, które należy usystematyzować na krótko przed egzaminem. To również dobry czas na analizę wcześniej popełnionych błędów i ich eliminację, aby nie powielić ich na maturze.

Co jeśli znasz szczegóły, ale nie umiesz ich połączyć i nie wiesz, do jakiego tematu przynależą?
Czy będziesz w stanie myśleć kompleksowo i znajdować rozwiązania?

W toku nauki poznajemy różne zagadnienia, jednak zawsze warto wiedzieć, jaką większą całość tworzą. Systematyzacja wiedzy zapewnia uporządkowanie i zorganizowanie informacji w logiczny sposób. Struktura materiałów, działy, lekcje, hierarchie i procesy, które się łączą, tworzą widok z lotu ptaka, a to dalej daje nam poczucie, że wiemy, co już wiemy.

Z tego względu nauka powinna trwać określony czas – nie za krótki i nie za długi – aby wiedza mogła się odpowiednio usystematyzować. To trochę jak układanie puzzli: po kolei łączysz ze sobą kolejne części, tworząc coraz pełniejszy obraz. Powoli z obrazu wyłaniają się obiekty, a na końcu zaczynasz dostrzegać różne relacje, które łączą poszczególne elementy (zagadnienia). Jednak jeśli nie będziesz odtwarzać wiedzy, to przez miesiące nauki pewne szczegóły mogą ulec zatarciu. Po to regularnie powtarzasz (i odtwarzasz) materiał, aby w trakcie tego procesu uzupełniać to, co Ci umknęło.

Najczęściej spotykanym określeniem na przypominanie sobie wcześniej przerabianego materiału w celu jego utrwalenia jest „powtórka”. Jednak, czerpiąc wiedzę naukową z zakresu psychologii oraz opierając się na doświadczeniach tysięcy naszych kursantów, możemy stwierdzić, że równie ważna (jeśli nawet nie ważniejsza) jest „odtwórka”. To ona poprawia retencję wiedzy, czyli to, jak długo pamiętamy to, czego się uczymy. To właśnie jej realizowanie powoduje, że osiągamy stan świadomej kompetencji, czyli wiemy, co wiemy, a czego nie wiemy.

Czym dokładnie są powtórka i odtwórka? Dlaczego zależy nam, aby stosować nie tylko powtórki z biologii?

Powtórka to określenie opisujące proces powtarzania informacji, który polega na obracaniu informacji w pamięci operacyjnej w celu ich zapamiętania, czyli zakodowania w pamięci długotrwałej. Można wielokrotnie mechanicznie coś (na przykład pojęcie i jego definicję) powtarzać, aby zapadło w pamięć. Jednak taka metoda nie sprawdza się na dłuższą metę, gdyż nie ćwiczy ona procesu wyciągania informacji z pamięci długotrwałej. 

Odtwórka to inne określenie na proces odtwarzania informacji, który polega na wyciąganiu potrzebnej wiedzy z pamięci długotrwałej do pamięci operacyjnej. Aktywne odtwarzanie wiedzy oznacza, że samodzielnie przywołujemy informacje z pamięci bez żadnych podpowiedzi i ich dalej używamy. Aby skutecznie odtwarzać wiedzę, można korzystać z fiszek, stosować tzw. metodę lustra, dyskutować z innymi, parafrazować to, co napisał nauczyciel, lub samodzielnie rozwiązywać zadania maturalne. Kluczowy jest świadomy wysiłek wkładany w formułowanie myśli, co może obejmować tłumaczenie czegoś komuś, opowiadanie, a nawet zadawanie pytań samemu sobie i konstruowanie odpowiedzi. Jest to podobne do nauki jazdy na rowerze – musimy faktycznie na nim jeździć, a nie tylko czytać o tym, jak się jeździ.

Porównując te pojęcia, można łatwo zauważyć, czym się różnią i jaką rolę pełni każde z nich w procesie uczenia się.

• Powtórka to powtarzanie informacji, często mechaniczne, np. czytanie ich z kartki lub książki. Odtwórka to samodzielne odtwarzanie i konstruowanie informacji w swojej wyobraźni (bez podpowiedzi) oraz stosowanie wiedzy w konkretnych problemach i przypadkach.
• Powtórka zakłada, że patrzymy na gotowe materiały – już napisane lub narysowane. Odtwórka polega na wyciąganiu tych elementów z naszej pamięci i tworzeniu z nich czegoś nowego, np. odpowiedzi.
• Powtórka wymaga mniej energii i zaangażowania, podczas gdy odtwórka wiąże się z większym wysiłkiem, przynajmniej na początkowym etapie jej wdrażania. Jej efekty są jednak długotrwałe.

Stosując właściwe techniki nauki na odpowiednim etapie przygotowania do matury, będziemy otrzymywać konkretne rezultaty naszych działań. Dlatego w planie nauki powinno się uwzględniać czas zarówno na uczenie się teorii, jak i jej odtwarzanie. Powtarzanie wydarza się tak naprawdę w toku całej nauki: podczas przerabiania teorii – aby lepiej zapamiętać; w trakcie odtwórek – gdy powtarzamy, doczytując coś, co nam umknęło, nie utrwaliło się lub co słabo zapamiętaliśmy. Takie podejście do nauki zapewnia spokój i pewność siebie w poruszaniu się po zagadnieniach z biologii.

Twoja wielomiesięczna nauka do matury zaczyna się od zdobywania wiedzy teoretycznej. Egzamin sprawdza jednak nie tylko znajomość teorii, ale również umiejętność jej zastosowania w praktyce podczas planowania i obserwacji doświadczeń oraz rozwiązywania zadań. W trakcie przyswajania nowych treści, które widzimy po raz pierwszy, najlepiej jest ugruntować je poprzez połączenie z tym, co już wiemy. To ułatwia osiągnięcie zrozumienia.

Warto tworzyć własne notatki, ponieważ podczas ich sporządzania głębiej przetwarzamy informacje i jesteśmy w stanie zauważyć oraz określić zależności pomiędzy różnymi pojęciami. Dzięki temu lepiej selekcjonujemy materiał, który przyda nam się również na dalszym etapie nauki, tuż przed samym egzaminem. Niektórzy korzystają z filmów wideo lub książek, jednak one mogą pochłonąć dużo czasu, gdyż wielokrotne wracanie do interesujących nas treści nie jest wygodne; wymusza na przykład przeglądanie wielu stron i szukanie na ślepo, aby móc coś sobie efektywnie powtórzyć.

Po przyswojeniu dawki wiedzy teoretycznej (po lekcji teorii) nadchodzi czas na odtwórkę, która pozwala usystematyzować wiedzę. Można tę systematyzację osiągnąć poprzez odpowiadanie na pytania otwarte oraz samodzielne rozwiązywanie zadań maturalnych. Pomocne może być opowiadanie i wyjaśnianie materiału komuś innemu lub… samemu sobie. Notatki można również aktywnie sporządzać z pamięci po zapoznaniu się z teorią. Dopiero potem – kiedy okazuje się, że czegoś nie pamiętamy – zaglądamy do źródeł i dopisujemy to, co nam umknęło przy pierwszym podejściu, a jest istotne. Możemy także tworzyć fiszki z pamięci, a później uczyć się z nimi. To wszystko sprawia, że lepiej zapamiętujemy.

Idealna proporcja pomiędzy nauką teorii a odtwarzaniem wiedzy wynosi 1:1. Po każdej sesji nauki teoretycznej (tematu, lekcji) następuje odtwórka materiału, który przerobiliśmy. Ważne jest, aby dać sobie na to odpowiedni czas.

Co to oznacza?

Odtwórkę należy wykonać najwcześniej dzień po nauce teorii z danego tematu, aby uniknąć tzw. zjawiska iluzji wiedzy. W przeciwnym razie może nam się wydawać, że coś rozumiemy i pamiętamy, ponieważ jesteśmy świeżo po poznaniu określonych zagadnień, ale informacje te nie zdążyły jeszcze ugruntować się w naszej pamięci na tyle, abyśmy mogli swobodnie z nich korzystać. Najpóźniej jednak odtwórkę należy wykonać 3–4 dni po nauce teorii, aby wzmocnić materiał, z którym się zapoznaliśmy, zamiast uczyć się go na nowo. Ta zasada znana jest jako spaced repetition, czyli odwtórki rozłożone w czasie.

Zaplanuj czas na sesje nauki teoretycznej, powtórki i szczególnie odtwórki (!) w swoim kalendarzu – pracuj regularnie, a to pozwoli Ci w krótkim czasie odczuć efektywność takiego podejścia. Ucz się kolejnych zagadnień w logicznej kolejności; najlepiej jeśli kolejne tematy będą wynikały z poprzednich – ułatwi Ci to łączenie pojęć i procesów.
Podczas wielu miesięcy nauki do egzaminu będzie wiele okazji na powtórki, ale – co szczególnie istotne – powinno być równie dużo odtwórek, czyli pracy z pytaniami otwartymi i zadaniami maturalnymi. O tym często zapomina wielu maturzystów. Albo też nie rozumieją oni, jak ważny jest ten element przygotowania do matury.

Oprócz tego proces solidnej odtwórki najlepiej jest zacząć na około 30–60 dni (1–2 miesiące) przed egzaminem maturalnym. To bezpieczny okres, podczas którego można spokojnie i bez presji przypomnieć sobie i usystematyzować cały materiał z przedmiotu.

Równie ważne jest, aby wziąć pod uwagę liczbę przedmiotów, które tego wymagają – czy to dwa, trzy, a może cztery przedmioty? Oszacuj, ile dni i godzin tygodniowo możesz poświęcić na ten cel, ustal harmonogram i trzymaj się go. To ostatnia prosta przed egzaminem, więc staraj się pracować regularnie, aby ze wszystkim zdążyć. Nie przemęczaj się. Pracuj z głową.

W tym okresie proporcje zmieniają się: teraz czas na powtórki, a szczególnie na odtwórki. Potrzebujesz prawie 100% skupienia na nich pod koniec nauki. Oczywiście mogą pojawić się nowe pojęcia lub coś, czego nie miało się okazji doczytać wcześniej, ale cały materiał powinien być już przynajmniej raz przerobiony. Szczególną uwagę poświęć tematom, zagadnieniom i działom, które sprawiają Ci trudność – zwłaszcza tym, przy których w zadaniach najczęściej popełniasz błędy.

Sprawdzaj siebie, pracując z arkuszami maturalnymi.
Oceń, jaki masz średni czas rozwiązywania zadań.
Oceń, czy zmieścisz się w ograniczonym na kartce miejscu. 

Testuj siebie, aby uniknąć przykrych niespodzianek na maturze. Wyłap błędy i braki w wiedzy w trakcie realizacji odwtórek i uzupełnij je przed maturą.

Zawsze, kiedy czujesz taką potrzebę i masz na to czas, jest to dobry moment na przypomnienie sobie ważnych informacji. To Ty odpowiadasz za swój proces edukacyjny i bierzesz odpowiedzialność za wyniki, które osiągniesz. Jeśli czujesz, że pewne działy i tematy są dla Ciebie szczególnie istotne, trudne, nowe lub skomplikowane, wracaj do nich i z nimi pracuj.

Twoim celem jest osiągnięcie wysokiego wyniku na egzaminie maturalnym z biologii. Każdy przedmiot ma określone wymagania maturalne zawarte w informatorach, które są co roku aktualizowane przez Centralną Komisję Egzaminacyjną. Jeśli jeszcze nie znasz wymagań, warto się z nimi zapoznać. Oryginalne dokumenty mogą być trudne w odbiorze, dlatego specjaliści z danej dziedziny starają się uprościć zawarte w nich informacje, tłumacząc je na bardziej przystępny język. Może się zdarzyć, że jakieś biologiczne pojęcie lub proces umknęły Twojej uwadze, ale jesteś w stanie te braki szybko nadrobić. Musisz wiedzieć, co jest od Ciebie wymagane – to podstawa, rama, której musisz się trzymać. Pamiętaj, że wymagania mogą się różnić w zależności od formuły, w jakiej zdajesz maturę.

Możesz sprawdzić podstawę programową w formie planu nauki z biologii z kursem Więcej niż Matura – formuła 2015 (informacje usunięte w latach 2023-2024 są ponownie wymagane w roku 2025) lub formuła 2023. Zapoznaj się również z naszym wpisem o informatorze maturalnym z biologii. W zależności od tego, ile czasu pozostało do egzaminu – 9, 6 miesięcy lub może tylko 3 miesiące – skup się na zebranych przez nas priorytetach nauki z biologii, które pomogą Ci określić, na czym się skupić, jeśli zostało Ci mało czasu do matury.

Przypominaj sobie teorię i odhaczaj wymagane tematy i ich elementy. Obserwuj, w jakim miejscu jesteś, ile Ci zostało do zrobienia, i jaki jest Twój postęp w realizacji planu nauki. Regularnie rozwiązuj zadania, aby monitorować swoje wyniki i identyfikować obszary wymagające dalszej pracy. Sprawdzaj odpowiedzi z kluczem oraz pytaj nauczycieli lub korepetytorów, czy na maturze dostaniesz punkt za podobną odpowiedź. Jeśli czegoś nie pamiętasz, odszukaj to i doczytaj. Korzystaj z wcześniej wykonanych notatek i twórz nowe na bieżąco, aby utrwalić dodatkowo informacje. Każda zrealizowana powtórka materiału i aktywna odtwórka zbliża Cię do upragnionego wyniku. 

Na naszym Kursie z Biologii, dzięki zastosowaniu różnych metod efektywnej nauki, możesz łatwo uczyć się teorii, jednocześnie regularnie pracować nad systematyzacją zdobytej wiedzy i doskonalić umiejętności rozwiązywania zadań. Kurs uwzględnia wszystkie wymagania maturalne. Podzielony jest na lekcje teoretyczne i odtwórkowo-zadaniowe. Każda lekcja teoretyczna przerobiona podczas kursu ma przypisany do niej zestaw pytań odtwórkowych oraz zadania, które samodzielnie rozwiązujesz w lekcji odtwórkowo-zadaniowej. Czyli przez cały proces uczenia się poznajesz teorię i ją odtwarzasz, regularnie, kilka razy w tygodniu. To sprawdzona metodyka stosowana na kursach Więcej niż Matura, której zaufały już tysiące kursantów.

Dodatkowo w każdym momencie możesz dodać do swojej Kolekcji trudne zagadnienia znajdujące się na slajdach, schematach czy w tabelach, aby szybko do nich wrócić w razie potrzeby. Co najważniejsze, w przypadku pojawienia się pytań lub wątpliwości, czy otrzymasz za swoją odpowiedź punkty na maturze, możesz zapytać naszych nauczycieli-korepetytorów, którzy udzielają Ci szybkiego i wyczerpującego wyjaśnienia.

Na platformie Więcej niż Matura na ostatniej prostej przed egzaminem, po ukończeniu kursu, pracujesz z odtwórkami, czyli zestawami pytań otwartych, bazą zadań, gdzie dzięki odpowiedniemu filtrowi możesz wrócić do wszystkich błędnie rozwiązanych zadań (nie musisz ich zapamiętywać, platforma zrobi to za Ciebie!), oraz z notatkami, do których wykonywania zachęcamy. To swoiste połączenie: regularna aktywna odtwórka + porządna powtórka do matury z biologii rozszerzonej.

Pamiętaj, że podczas swojej nauki nie musisz polegać tylko na sobie; wiele osób, które zajmują się tematem matury z biologii, posiada wieloletnie doświadczenie w przygotowywaniu uczniów do tego egzaminu. Możesz polegać na ich analizach oraz wskazówkach opartych na obserwacjach i popartych badaniami. Nasi nauczyciele i egzaminatorzy, prowadzący na co dzień wbudowane korepetycje w ramach kursów Więcej niż Matura, zebrali najważniejsze informacje w kilku artykułach, które są dla Ciebie dostępne.

Zajrzyj do poradnika 10 najczęściej popełnianych błędów na maturze z biologii i sprawdź, czy nie popełniasz któregoś z nich. Jeśli tak, to postaraj się błędy wyeliminować, ćwicz – masz jeszcze czas, aby nad tym popracować. Pierwszym krokiem jest świadomość, co warto zmienić. Czy rozumiesz czasowniki operacyjne w poleceniach? Czy kontrolujesz czas udzielania odpowiedzi, które powinny być jasne, konkretne i odnosić się do treści zadania? Zwrócenie uwagi na te i inne aspekty pozwoli Ci poczuć się pewniej i lepiej przygotować się do egzaminu.

Zapoznaj się z zaleceniami we wpisie Jakie zagadnienia najczęściej pojawiają się na maturze z biologii? i zastanów się, czy poświęcasz im odpowiednio dużo czasu i uwagi. Czy wszystko z nich rozumiesz i pamiętasz? W poradniku znajdziesz nie tylko najczęściej pojawiające się na maturze działy, ale również najczęściej występujące w ich ramach zagadnienia. Czy wiesz, że prym wiodą bioróżnorodność i klasyfikacja oraz funkcjonowanie organizmu zwierzęcego?

Najczęściej występujące działy są jednocześnie tymi, które sprawiają uczniom najwięcej problemów. Sprawdź, jakie konkretnie tematy i typy poleceń są najtrudniejsze. Lepiej doczytać, niż przypuszczać. Dowiedz się więcej o tym, Jakie zagadnienia sprawiają maturzystom najwięcej trudności na egzaminie z biologii?

Czy wiesz, że na egzaminie maturalnym z biologii możesz korzystać z przyborów pomocniczych, takich jak kalkulator prosty, linijka i wybrane wzory? Jeśli nie znasz tych wzorów i stałych, prawdopodobnie nie będziesz w stanie ich efektywnie wykorzystać.

Zdanie matury z biologii na wysokim poziomie otwiera drzwi do wielu prestiżowych kierunków studiów, takich jak medycyna czy biotechnologia. Dlatego warto skorzystać z dostępnych materiałów, które pomogą Ci w osiągnięciu tego celu. W naszych artykułach znajdziesz szczegółowe omówienia najważniejszych zagadnień z biologii, przykładowe pytania egzaminacyjne, strategie rozwiązywania zadań oraz wskazówki, jak efektywnie zaplanować naukę.

Podsumowując, oto kilka porad na temat efektywnej nauki.

1. Używaj wizualizacji. Ponieważ większość informacji przyswajamy wzrokowo, warto wykorzystywać różne formy wizualizacji. Rysunki, schematy i czytelne notatki mogą znacznie ułatwić zrozumienie materiału.
2. Korzystaj z narzędzi pomocniczych. Regularne używanie takich pomocy, jak tablice czy kalkulator, pomoże ci nabrać wprawy w ich obsłudze, co będzie przydatne podczas egzaminów.
3. Postaw na zrozumienie. Zamiast wkuwać na pamięć, skoncentruj się na zrozumieniu treści, co ułatwi ci ich późniejsze wykorzystanie.
4. Ćwicz różnorodne zadania. Angażuj się w rozwiązywanie wielu różnych typów zadań, od opisowych po te wymagające pracy z tabelami i wykresami. Gdy poczujesz, że dane rodzaje zadań nie stanowią już dla ciebie wyzwania, spróbuj swoich sił w bardziej skomplikowanych kwestiach.
5. Stopniuj poziom trudności zadań. Rozpoczynaj od prostszych poleceń, takich jak „Podaj”, „Wymień”, „Zapisz”, i upewnij się, że dobrze je rozumiesz. Potem przechodź do bardziej skomplikowanych poleceń typu „Wykaż”, „Wyjaśnij”, „Uzasadnij”.
6. Powracaj do swoich błędów. Po pewnym czasie wróć do zadań, które wcześniej zostały przez Ciebie błędnie rozwiązane, aby przeanalizować swoje błędy. To pomoże ci w przyszłości ich unikać i lepiej zapamiętać poprawne rozwiązania.
7. Wybieraj sprawdzone materiały do nauki. Wybierz sobie główne źródło wiedzy, takie jak solidny podręcznik, zestaw zadań lub rzetelny kurs. Upewnij się, że materiały, z których korzystasz, są dokładne i łatwe do zrozumienia.

Biologia – powtórka przed maturą – jaka jest zatem ta solidna i skuteczna? 

To nie tylko przeglądanie ilustracji, tabel i notatek. To nie tylko czytanie po raz trzeci książki lub vademecum.

To przede wszystkim aktywne odtwarzanie wiedzy w formie ODtwórek i uzupełnianie tej wiedzy poprzez ponowne POwtórzenie tego, co w trakcie odtwórki nie było dla nas jasne. To również samodzielne tworzenie notatek, najlepiej w formie map myśli czy schematów. Jeśli chcesz osiągnąć wysoki wynik, to kluczowe jest wyciąganie informacji z pamięci i wykorzystywanie ich w zadaniach i pytaniach.

Raz jeszcze to mocno podkreślimy: ostatni etap nauki to nie tylko powtórka do matury z biologii rozszerzonej, ale przede wszystkim odtwórka. Powtarzanie materiału ułatwia zakodowanie informacji, ale to odtwórki są niezbędne, aby poprawić jakość i poziom usystematyzowania zapamiętanych informacji, bo one mówią nam o tym, czego nie pamiętamy – ich celem jest ułatwienie odpamiętywania i bezpośrednie użycie zdobytej wiedzy, co szczególnie istotne w długookresowych przygotowaniach do matury. 

Innymi słowy: dobra powtórka z biologii polega na odtwórce w postaci pracy z pytaniami otwartymi, samodzielnym rozwiązywaniu zadań maturalnych i doczytywaniu wszystkiego, co nam umknęło, celem powtórzenia. Warto zacząć ją realizować minimum 30 dni przed egzaminem maturalnym. 

Jednak najpierw trzeba się nauczyć, aby mieć co powtarzać. Dlatego jeśli większość nauki masz jeszcze przed sobą, to zachęcamy do jej rozpoczęcia oraz stosowania regularnych odtwórek w trakcie wielomiesięcznej nauki, a następnie na jej zakończenie – do dodatkowej odtwórki (głównie w formie pracy z zadaniami maturalnymi) przed samą maturą.