Kiedy warto zacząć uczyć się do matury? Matura z biologii i chemii

Matura – dlaczego jest tak ważna?

Co to jest matura i jaka jest jej w polskim systemie edukacji?

Matura jest to polski egzamin z treści, które stanowią podstawę programową nauczania na poziomie liceum lub technikum, czyli szkoły średniej. Rolę matury można rozpatrywać z dwóch punktów widzenia – indywidualnego i systemowego.

Jednak zanim poznamy różnice w tych dwóch perspektywach warto zastanowić się nad bardziej prozaicznym znaczeniem matury. Matura to inaczej egzamin dojrzałości. Naturalnie z dojrzałością wiąże się pewien poziom odpowiedzialności. Zatem matura, może być postrzegana w pewnym sensie jako etap przejścia. Dziecko, które do tej pory poznawało wiedzę, zdaje egzamin dojrzałości i w oczach społeczeństwa uznane jest za dorosłą osobę. Ze społecznego punktu widzenia, stanowi to formę rytuału.

Teraz pytanie – po co nam takie rytuały? Dlatego, że każda granica jaką wyznaczymy na poziomie społecznym czy kulturowym to arbitralna decyzja. Aby uczyć te decyzje mniej arbitralną, stosujemy ten sam egzamin dla wszystkich, dzięki czemu dziecko jest w stanie udowodnić sobie, że przeszło przez ten “test” dzięki czemu może poczuć się dorosłe. Zaś społeczeństwo może być pewne, że od tego moment może traktować daną osobę jak dorosłą.

Dorosłość nie jest powiązana z wiekiem. Gdybyśmy tak na to patrzyli to musielibyśmy uznać, że pełną dorosłość biologiczno-psychologiczną osiągamy pomiędzy 25 a 28 rokiem życia, gdyż wtedy kończy się w dużym stopniu kształtować nasza tożsamość i osiągamy większą kontrolę nad naszym zachowaniem. Czym więc jest dorosłość ze społecznego punktu widzenia?

W społeczeństwie uznaliśmy, że to właśnie pewien osiągnięty poziom odpowiedzialności.

Ok, ale co ma odpowiedzialność do nauki w liceum, zdobywania wiedzy i zdania egzaminu dojrzałości?

To jest coś, czego nie rozumie większość osób, gdyż rzadko o tym się mówi. Odpowiedzialność, oznacza zdolność do udzielania odpowiedzi, zdolność do reagowania, do samodzielnego działania. Aby móc udzielać samodzielnie odpowiedzi na pytania, reagować adekwatnie na wyzwania, musimy mieć wiedzę, która tłumaczy jak działa świat. Wiedza zaś złożona jest z pojedynczych informacji i powiązań, jakie je łączą. Celem nauki w szkole jest właśnie nabycie tej wiedzy i powiązanych z nią umiejętności dedukcji.

I tak, we współczesnym świecie, posiadanie odpowiedniego poziomu wiedzy na temat otaczającego nas świata, wiedzy ogólnej, jest kluczowym wyznacznikiem odpowiedzialności i naturalnie – dorosłości. Między innymi dlatego liceum nazywamy przeważnie “ogólnokształcącym”, bo w sposób ogólny przygotowuje nas do dalszego życia.

Ma to sporo sensu, choć wiele osób wątpi w to, czy wszystko to czego uczymy się w szkole średniej rzeczywiście się przyda. I tak, wszystko się może przydać, ale nie przyda się wszystkim, bo każdy wybierze inną ścieżkę życiową. I dlatego każdy maturzysta musi zdać pewne przedmioty obowiązkowe oraz może wybrać pewne przedmioty dodatkowe. To wszystko ma więcej sensu, niż może nam się wydawać. Choć niestety refleksja nad tym aspektem przychodzi często dopiero na studiach lub w nawet dopiero w pracy. Między innymi dlatego wiele osób już w dorosłym życiu decyduje się nadrobić zaległości z liceum i wrócić na studia.

Podsumowując, z systemowego punktu widzenia, matura, jako egzamin, jako forma rytuału społecznego, ma na celu pomóc społeczeństwu ocenić poziom wiedzy różnych osób dzięki czemu z większym prawdopodobieństwem osoby o największym poziomie wiedzy będą dalej w życiu kształtowane w obszarach, które tej wiedzy najwięcej wymagają. Bo też to społeczeństwo ponosi cenę kształcenia…społeczeństwa, czyli nas. Czyli Ciebie.

Z indywidualnego punktu widzenia może nie wydawać się to atrakcyjne czy nawet pożądane. Ale żyjemy w świecie, w którym wszyscy jesteśmy uczestnikami życia społecznego. Zasady, które ten świat kreują mają na celu balansować naszą indywidualną chęć do realizacji własnego potencjału, z tym na ile społeczeństwo jest w stanie zyskać, poprzez pomaganie nam w realizacji tego potencjału, czyli w naszym rozwoju.

Dlatego matura, jako forma sprawdzania wiedzy służy na poziomie technicznym w procesie rekrutacyjnym na studia. I robi to bardzo dobrze. Nie tylko z punktu widzenia technicznego ale z również, gdy ocenimy to przez efekty. Dla przykładu, gdy sprawdzimy ile osób, które dostały się na kierunek lekarski rzeczywiście go ukończyły, to okaże się, że jest to wysoki procent, pomimo trudność studiów. To najlepszy dowód na to, że matura spełnia swój społeczny i indywidualny cel. Indywidualny cel spełnia dlatego, że jeśli zdasz dobrze maturę i dostaniesz się np. na kierunek lekarski, to jest bardzo duża szansa, że sobie na nim poradzisz. To jest bardzo ważna informacja dla każdej osoby, która planuje włożyć ogrom pracy i czasu w przygotowanie do matury.

No właśnie, a ile tego czasu potrzeba, aby się do matury przygotować? I kiedy zacząć?

Kiedy zacząć naukę do matury?

Planowanie nauki do matury

Gdy zaczynamy myśleć o przygotowaniu do matury, to pierwsza rzecz o jakiej powinniśmy pomyśleć to plan nauki. Nie jest to wcale takie łatwe zadanie, i wynika to z kilku faktów.

Po pierwsze, w większość szkół nikt nie pomaga uczniowi zaplanować nauki do jego całej matury. Całej, czyli z wszystkich przedmiotów.

Po drugie, wiele osób nie wie od czego zacząć, nie wie jak planować naukę, gdyż nie posiada danych, które mogliby użyć do tego, aby swój pierwszy plan nauki stworzyć.

Z tego względu większość osób, po prostu zaczyna się uczyć bez dobrego planu i jest to w wielu przypadkach przyczyna ich późniejszych niskich wyników na maturze. Jest to smutne, gdyż wiele osób, które po prostu uczyłoby się z dobrym planem nauki, byłoby w stanie osiągnąć wysokie wyniki na maturze.

Od czego zatem powinniśmy zacząć?  Kiedy warto zacząć się uczyć do matury?

Tworzenie szacunków czasowych nauki do matury

Aby oszacować to ile czasu potrzebujemy na przygotowanie do matury, powinniśmy postąpić wedle kolejnych kroków.

1 – Musimy określić z jakich przedmiotów będziemy zdawać maturę – obowiązkowe plus dodatkowe przedmioty.

2 – Następnie musimy określić ile czasu potrzebujemy na przygotowanie do poszczególnych przedmiotów. Aby to zrobić, musimy przeanalizować punkt 3 i 4.

3 – Aby dobrze zrealizować punkt 2, musimy pomyśleć o dwóch rzeczach. W jaki wynik celujemy z danego przedmiotu oraz jaka jest nasza wiedza z tego przedmiotu na stan dzisiejszy. Wypadkowa tych dwóch aspektów będzie głównym czynnikiem determinującym ile czasu musimy poświęcić na naukę. Prosty sposób na ocenę tego, jaka jest nasza wiedza to rozwiązanie 1-2 matur i obliczenie wyniku z kluczem CKE. To będzie nasz punkt startowy.

4 – Następnie powinniśmy sprawdzić, jeśli mamy dostęp do takich danych, ile czasu na naukę poświęciły średnio inne osoby w przeszłości. Dla przykładu, dla matury z Biologii i Chemii średni czas wynosi 200 godzin samodzielnej indywidualnej nauki na przedmiot. Zatem jeśli uczymy się z obu tych przedmiotów to mamy już 400 godzin pracy, którą powinniśmy wplanować w nasz harmonogram. Przy czym to w założeniu, że chcemy osiągnąć wyniki powyżej 75%, czyli takie, jakie są konieczne by dostać się na kierunek lekarski. Dane te pochodzą z analizy materiału oraz statystyk aktywności na portalu Więcej niż Matura, wśród osób, które realizowały z nami kursy Więcej niż Matura i osiągnęły wyniki powyżej 75%. Choć naturalnie były też osoby, które poświęciły 150 godzin i napisały maturę powyżej 90%, jak i osoby, które poświęciły 300 godzin i osiągnęły 50%.

5 – I jest to kolejna rzecz, o jakiej musimy pomyśleć. To ona wpływa na różnice w osiąganych wynikach. Jest nią nasza umiejętność uczenia się, która decyduje o tym ile z godziny nauki efektów wyciągamy oraz jak długo wiedza zostaje w naszej pamięci. Oba te czynniki również wpływają na to jak będzie wyglądał nasz plan nauki.

6 – Gdy już mamy te szacunki, to możemy przejść do analizy materiału do nauki. Tutaj moja rada dla wszystkich jest taka, by podzielić cały materiał do nauki na sesje nauki teoretycznej i nauki odtwórkowej. W ramach sesji teoretycznej poznajemy teorię, fakty i powiązania je łączące. A w ramach sesji odtwórkowych ćwiczymy i systematyzujemy wiedzę, poprzez pracę z odtwórkami i zadaniami maturalnymi, w toku których warto również konsultować się z nauczycielami czy korepetytorami.

Teraz przedstawię metodę planowania nauki, a po tym przedstawię Ci propozycje planu nauki na przykładzie Biologii oraz Biologii i Chemii w połączeniu.

Metoda Uniplan

Zakłada ona, że każdy plan działań powinien być oceniony pod kątem czterech aspektów – zakresu pracy, jakości pracy, zasobów jakie posiadamy oraz terminu realizacji. W przypadku egzaminu maturalnego sytuacja wygląda następująco:

Zakres pracy – to wymagania egzaminacyjne opisane w podstawie programowej. Im pełniejszy zakres pracy zrealizujesz, tym większa szansa na wysoki wynik.

Jakość pracy – to Twój docelowy wynik, jaki chcesz osiągnąć. Im większa jakość Twojej nauki, tym szansa na wysoki wynik jest większa.

Zasoby jakie posiadasz – to czas jaki posiadasz, Twoje tempo nauki, materiały edukacyjne i umiejętność uczenia się. Zatem im lepsze materiały do nauki masz i im lepiej się umiesz uczyć i im więcej czasu masz, tym większa szansa na wyższy wynik.

Termin – to naturalnie dzień, w którym odbędzie się egzamin maturalny.

Dlaczego ta metoda, pomimo swej prostoty, jest bardzo dobrym punktem startu nauki?

Dlatego, że pozwoli Ci zdiagnozować w jakim aspekcie nie czujesz się pewnie, gdzie znajduje się Twój największy problem i pozwoli Ci to stworzyć lepszy plan nauki. Na przykład, jeśli nie umiesz się uczyć efektywnie, to warto zasięgnąć pomocy kogoś kto Ci w tym pomoże. Jeśli uczysz się wolno ale dobrze, to możesz uczyć się samodzielnie, ale musisz zacząć odpowiednio wcześnie. Jeśli celujesz w wyniki 90% to Twoja nauka musi być efektywna, bo czasu nie jest tak dużo i lepiej nie tracić żadnej godziny na nieefektywnej nauce.

Oczywiście, może być to trudne, aby samodzielnie to wszystko oszacować. Dlatego podzielę się z kilkoma radami oraz danymi, które zebrałem z platformy e-learningowej, na której prowadzę z zespołem przygotowanie do matury.

Z zespołem nauczycieli i egzaminatorami, z którym na co dzień współpracuję policzyliśmy ile czasu zajmie uczniom przeczytanie materiałów teoretycznych oraz rozwiązanie około 500 zadań maturalnych i wyszło, że jest to mniej więcej 200 godzin. Te założenie potwierdziliśmy przy okazji prowadzenia kursów na platformie e-learningowej. Uczniowie, którzy zrealizowali 100% założeń kursu, spędzali na kursie od 170 do nawet ponad 300 godzin. Jak widzisz, jest tutaj duży rozrzut. Dlaczego?

Każdy z nas ma indywidualne tempo nauki, wiedzę i umiejętność uczenia się. Stąd naturalnie ten czas będzie się różnił pomiędzy różnymi ludźmi. To ważne, gdyż nawet jak oprzesz swój plan nauki, to złotą zasadą monitorowania tempa nauki jest ocena postępów po każdych 10% realizacji planu. Czyli po pierwszych 20 godzinach musisz sprawdzić jaki % planu masz zrealizowany i jeśli nie będzie to 10%, to trzeba nastawić się na to, że zajmie Ci on więcej lub mniej czasu. To bardzo ważne dla sukcesu nauki do matury, aby regularnie oceniać postępy swojej nauki – czyli tempo realizacji planu i osiągane efekty, które sprawdzamy poprzez rozwiązywanie zadań maturalnych i sprawdzenie swoich odpowiedzi.

Dodatkowo, ten czas może ulec wydłużeniu, gdyż może będziesz planować rozwiązać więcej niż 500 zadań maturalnych, np. 1000, wtedy policz średnio 6 minut na zadanie. To jest również dana, która pochodzi z uśrednienia czasu rozwiązywania ponad 70 tysięcy rozwiązanych zadań na naszej platformie maturalnej. To pozwoli Ci lepiej oszacować to ile czasu na naukę potrzebujesz.

No dobrze, mamy zatem pierwsze ważne dane. Na całościowe przygotowanie potrzebujesz około 200 godzin i dalej średnio 6 minut na każde dodatkowe zadanie, które będziesz rozwiązywać. Co dalej?

Gdy mamy te dane, to musisz zastanowić się, ile masz czasu do matury, jak często możesz się uczyć i ile czasu możesz poświęcić na naukę. Myślę, że tutaj najlepiej będzie jak pokażę to na przykładzie jednej z moich uczennic:

Majka ma 9 miesięcy do matury, a jest już połowa lipca. Maturę zdaje w przyszłym roku w maju. Majka może się uczyć 2 razy w tygodniu po 3 godziny, zatem w ciągu jednego miesiąca może poświęcić 24 godziny na ten cel. Czyli ucząc się w tym tempie będzie potrzebować 8,3 miesiąca, aby zrealizować założenia pełnego planu nauki. Innymi słowy, zdąży. Przy czym lepiej byłoby, aby Majka poświęcała 3 razy w tygodniu po 3 godziny na naukę, gdyż to pozwoli jej zrealizować plan w 5,5 miesiąca a następnie wykorzystać kolejne 3 miesiące na dodatkową pracę z zadaniami maturalnymi, dodatkowe powtórki i systematyzację wiedzy. Tak bym jej zalecił, choć oczywiście pierwotny plan jest również dobry.

W ten sposób musimy zastanowić się nad tym ile czasu zajmie nam nauka, ile czasu mamy i to sobie policzyć. Pamiętajmy, że gdy zaczniemy się uczyć, to co 20 godzin nauki powinniśmy ocenić jej tempo i zaadaptować nasz plan pod to tempo.

Kolejna ważna kwestia dotyczy tego jak ten czas wykorzystać. I tutaj chciałbym zaproponować złotą zasadę – zasadę dzielenia sesji nauki na teoretyczne i odtwórkowe, wspomniałem już o tym wcześniej.

Gdy planujemy naukę to dzielimy całą swoją naukę na naukę teorii, faktów, procesów dotyczących wiedzy, a następnie na drugą część, jaką jest praca z zadaniami maturalnymi o odtwórkami wiedzy, czyli np. pracę z fiszkami. To ma zastosowanie w przypadku każdego przedmiotu, nawet języka polskiego czy matematyki.

Jest bardzo ważne, jeśli chcesz prowadzić efektywną naukę, której celem jest trwała retencja wiedzy, czyli możliwość jej odtworzenia nawet po wielu miesiącach. Brak realizacji tego aspektu jest w mojej ocenie jedną z głównych przyczyn problemów z brakiem pojawiania się efektów nauki, pomimo poświęcania naukę bardzo dużo czasu.

Zauważmy, że planowanie nauki do matury robi się skomplikowane, gdy musimy uwzględnić więcej przedmiotów. Jeśli uwzględnimy w planie naukę do matury z Chemii to musimy dodać kolejne 200 godzin (tutaj również te dane potwierdziły nasze narzędzia analityczne), zatem w przypadku Majki, aby przygotować się na spokojnie do matury z Biologii i Chemii, to musi ona uczyć się 4 razy w tygodniu, po 3 godziny dziennie przez 8 i pół miesiąca.

W tym względzie pojawia się pierwsza czerwona flaga, która skutkuje niezrealizowaniem pełnego zakresu materiału do matury, czyli nie zrealizowaniem planu nauki – ta czerwona flaga to zbyt późny start nauki.

Jeśli zaczynamy w lipcu, to możemy uczyć się spokojnie i regularnie. Jeśli startujemy we wrześniu, to nadal można uczyć się regularnie, ale będzie to intensywna nauka bo już nie 4 razy w tygodniu tylko np. 5 razy w tygodniu. Opóźnianie startu o każdy kolejny miesiąc powoduje, że będziemy mieć coraz mniej czasu na odpoczynek i naukę do innych przedmiotów i może to skutkować niezrealizowaniem naszych planów maturalnych.

Przykładowe plany nauki do matury z Biologii i Chemii

Kolejny element planowania nauki, to oczywiście odpowiedź na pytanie – czego i w jakiej kolejności się uczyć, jako, że na co dzień zajmuje się pomaganiem w nauce Biologii i Chemii, to tymi przykładami się posłużę.

Jednak zamiast się rozpisywać na kilka stron, to pozwól, że dam  dwa linki, do PDFów, w których znajdziesz gotowe przykładowe plany nauki, które stworzyliśmy wraz z zespołem dla naszych maturzystów.

Pierwszy plik, to gotowy podział zagadnień na sesje nauki teoretycznej i odtwórkowej wraz z szacunkiem czasowym nauki.

⇒ Program nauczania kursu z Biologii Więcej niż Matura
⇒ Program nauczania kursu z Chemii Więcej niż Matura

Drugi plik, to tabelka, w której masz opisane priorytety nauki zagadnień, jeśli nie masz czasu, aby zrealizować cały zakres wymagany na maturze. Analiza tego pliku pomoże Ci w sytuacji, gdy zaczniesz do matury uczyć się zbyt późno.

⇒ Priorytety nauki zagadnień do matury z Biologii
⇒ Priorytety nauki zagadnień do matury z Chemii

Analiza tych gotowych planów z pewnością pomoże Ci zaplanować sobie naukę. Ten PDF to odpowiedź na pytanie – Czy muszę uczyć się wszystkiego? Moje zalecenie jest proste – jeśli myślisz o wysokich wynikach, tak. Ale jeśli nie zdążysz, to wtedy musisz nadać odpowiednim tematom priorytety, i je właśnie znajdziesz w tym pliku.

Z analizy tych przykładowych programów nauczania płynie ważny wniosek, mianowicie. Jeśli nie mamy czasu zrealizować pełnego zakresu materiału, musimy nadać różnym zagadnieniem i przedmiotom odpowiednie priorytety. Czasami musimy odpuścić naukę z jakiegoś przedmiotu, albo obniżyć nasze oczekiwania co do wyniku np. z matematyki, aby poświęcić więcej czasu np. na fizykę.

Zatem kiedy zacząć uczyć się do matury? Dla największej grupy osób odpowiedź brzmi następująco – pomiędzy lipcem a połową września poprzedzających majowy egzamin maturalny. Przy czym być może dla części osób, może to być nawet wcześniej, gdyż mogą mieć zaległości w materiale lub uczą się za wolno, by przygotować się na 75%+ z 5 przedmiotów na maturę.

Jeśli pojawią się u Ciebie do tego pytania, to śmiało napisz do nas na maila, chętnie pomożemy i wyjaśnimy wszelkie wątpliwości. 🙂

Jak efektywnie przygotować się do matury?

Tworzenie harmonogramu nauki

Gdy masz gotowe plany nauki do poszczególnych przedmiotów, to pozostaje nam ostatni krok. Stworzenie harmonogramu pracy, który polega na tym, że każdemu z dni tygodnia przypisujemy konkretne sesje z naszego planu.

Dla przykładu:

W poniedziałek realizujemy 3 godzinną sesję teoretyczną z Biologii.
We wtorek realizujemy 3 godzinną sesję teoretyczną z Chemii.
W środę realizujemy 2 godzinną sesję odtwórkową z Biologii i 2 godzinną sesję odtwórkową z Chemii.
W czwartek mamy wolne.
W piątek realizujemy 3 godzinną sesję teoretyczną z Biologii.
W sobotę realizujemy 3 godzinną sesję teoretyczną z Chemii
W niedziele realizujemy 4 godzinną sesję odtwórkową z Biologii i Chemii.

Naturalnie to tylko przykład, jedna z wielu kombinacji. Musimy w niej uwzględnić również inne przedmioty, choć dla wielu osób kolejne przedmioty będą pojawiać się dopiero bliżej matury. Dla niektórych osób wystarczy 10 godzin nauki tygodniowo, a innym będzie potrzebne 20. Wszystko zależy od tego ile czasu na naukę potrzebujemy, i jak szybko się uczymy oraz ile czasu do matury nam zostało.

Przypisanie konkretnych typów sesji i przedmiotów do poszczególnych dni ma wiele zalet. Przede wszystkim łatwiej będzie nam zachować systematyczność nauki, a to zwiększą efekty nauki oraz zwiększa szansę, że zrealizujemy cały plan nauki. Nauka bez harmonogramu często może powodować niepotrzebne opóźnienia. Dlatego warto ustawić sobie taki harmonogram.

Znajomość wymagań egzaminacyjnych

Jak każdy egzamin, tak i egzamin maturalny ma swoje cele. Określone są one w wymaganiach maturalnych. Możesz je znaleźć na oficjalnej stronie CKE. Łącznie, jeśli chcesz się z nimi zapoznać, to jest to lektura na ponad około 100 stron, dla większości przedmiotów. Przy czym ważne jest, aby sprawdzić w jakiej formule piszesz maturę, dla większości osób będzie to formuła 2023-2024. I pojawia się tutaj pierwsze pytanie – czy warto to wszystko czytać?

Moim zdaniem nie warto. Powód jest prosty. Nawet nauczyciele mają problem z rozkodowaniem tych dokumentów, na tyle aby być pewnymi tego, co dokładnie uczeń ma umieć a czego nie. Po prostu pomimo dużej objętości, wiele zagadnień jest opisanych w sposób ogólny. Innymi słowy, ciężko będzie uczniowi wyciągnąć jednoznaczne praktyczne wnioski. To jest zadanie nauczycieli, którzy pomagają uczniom. Nie bez powodu uczniowie potrzebują w tym pomocy, to po prostu jest skomplikowane. Dlatego jeśli planujesz swoją naukę, to lepiej jest skorzystać z wiedzy i doświadczenia osób, które od wielu lat tym tematem się zajmują. Niezależnie czy to będzie Twój nauczyciel w szkole, korepetytor, czy twórcy kursów, które proponują gotowe plany nauki. Oni wykonali tę ciężką pracę i przekuli wymagania na konkretne ramy nauki, które proponują swoim uczniom. Myślę, że zdecydowanie warto im zaufać.

Pułapki i błędy w przygotowaniu do matury

5 błędów w planowaniu nauki do matury

W ramach krótkiego podsumowania planowania nauki do matury z chciałbym przypomnieć o:

• Złotej zasadzie monitorowania tempa nauki.
• Złotej zasadzie dzielenia nauki na sesje nauki teoretycznej odtwórkowej.
• Czerwonej fladze jaką jest zaczynanie zbyt późno.

Dodatkowo, ważne jest w tym miejscu, aby dodać jeszcze jedną złotą zasadę, mianowicie zasadę rozkładania nauki w czasie.

Gdy rozkładamy naukę w czasie, to działa to na naszą korzyść. Po pierwsze dlatego, że mniej się męczymy. Po drugie dlatego, że dzięki temu możemy lepiej monitorować tempo nauki. A po trzecie dlatego, że to wspomaga biologiczne procesy odpowiadające za jakość działania naszej pamięci. Ta zasada jest ważna, bo mówi ona zasadniczo, że lepiej uczyć się czegoś przez 5 dni z rzędu po 1 godzinę, niż jednego dnia przez 5 godzin. Podobnie, lepiej uczyć się przez 8 miesięcy po 25 godzin, niż 4 miesiące po 50 godzin. Nawet jeśli zrealizujemy oba plany, to ten 8 miesięczny przyniesie lepsze rezultaty.

I jak zapewne się domyślasz, to kolejny ważny błąd jaki popełniają często maturzyści. Liczą, że 4 miesiące im wystarczą, ale często zapominają, że muszą przecież nauczyć do więcej niż jednego przedmiotu. Później duża część z nich dziwi się, że nie mają wymarzonych 90%, pomimo, że zrealizowali cały materiał. Pamiętaj o tym, lepiej zacząć za wcześnie, niż za późno.

Motywacja, zdrowie, zmęczenie i stres

Niezależnie od tego w jakim aspekcie naszego życia prowadzimy rozwój, dbanie o zdrowy styl życia sen i ruch są bardzo ważne. W przypadku uczenia się to ma szczególne znaczenie, gdyż nauka jest bardzo energochłonna oraz jej efektywność w dużej mierze zależy od tego w jakiej kondycji i nastroju się znajdujemy.

Dbanie o motywacje jest ważne, gdyż gdy jej nie mamy to musimy się zmuszać do nauki. Zmuszanie do nauki to stres, który powoduje, że wydziela się kortyzol, czyli hormon stresu. I co ciekawe, ten hormon hamuje procesy neurogenezy, czyli procesy budowania neuronów, czyli hamuje i ogranicza efekty uczenia się.

Motywacja to nie jest coś magicznego co się ma albo się nie ma. Motywacja to proces neurobiologiczny, który jesteśmy w stanie wspomagać wieloma naszymi działaniami. Jednym z nich, jak już wcześniej wspomnieliśmy jest obserwacja efektów podczas nauki, gdyż to wpływa na nasze poczucie skuteczności w nauce. Kolejny czynnik to świadomość celu nauki, czyli musimy wiedzieć dokąd zmierzamy z tą maturą, jaki wynik chcemy osiągnąć i co ten wynik nam umożliwi w życiu. Gdy mamy cel, to fakt obserwacji zbliżania się do celu powoduje wydzielenia innego związku, dopaminy, która powoduje uczucie satysfakcji z naszych działań. Trzeci czynnik, to wsparcie otoczenia, czyli wsparcie rodziny, nauczycieli i przyjaciół.

Poczucie skuteczności w działaniu, świadomość celu nauki i wsparcie otoczenia to 3 główne składowe budowania motywacji. Jeśli temat ten Cie interesuje, to mamy przygotowany pełny osobny poradnik, który porusza tylko ten temat. Serdecznie zapraszam Cię do lektury tutaj.

Znasz już negatywne konsekwencje stresu dla efektów uczenia się. Teraz pytanie – gdy on się pojawi, jak sobie z nim poradzić?

Istnieje kilka metod, które uważam za sprawdzone. Po pierwsze, stwarzajmy okazję do obserwacji efektów swojej nauki, sprawdzajmy się, dzięki temu zobaczymy co umiemy a czego jeszcze nie, to pozwoli Nami zmniejszyć poziom stresu, gdyż zobaczymy, że nauka przynosi efekty.

Po drugie, ważnym elementem pracy ze stresem, który jest w stanie pomóc również w trakcie egzaminu to ćwiczenia oddechowe. Jeśli chcemy zmniejszyć poziom odczuwanego stresu, w toku nauki zróbmy sobie od czasu do czasu przerwy i wykonajmy ćwiczenie oddechowe polegające na tym, że robimy kilka powolnych głębokich wdechów i wydechów, i tak przez 2-3 minuty.

Głębokie oddechowe powoduje ruch przepony, a to powoduje stymulację nerwu błędnego, który jest częścią układu współczulnego. Stymulacja taka powoduje, że organizm się uspokaja, spada nasze tętno a napięcie organizmu powoli opada.

Po trzecie, ruch reguluje działanie układu hormonalnego a ten odpowiada między innymi za nasz nastrój. Dlatego warto pamiętać o tym aspekcie życia, gdyż nasz nastrój wpływa na nasze nastawienie do nauki, a nasze nastawienie do nauki, na jej efekty.

Po czwarte, pamiętajmy o tym, aby jeść regularnie. Nie ma mowy o efektywnym rozwoju bez dostarczania odpowiedniej ilości kalorii. Mózg jest najbardziej energochłonnym organem naszego ciała, więc jeśli dużo go używasz, musisz dostarczać mu odpowiednio dużo kalorii. Zbyt często w mojej praktyce lekarskiej spotykałem się z osobami zgłaszającymi problemy ze złym nastrojem i brakiem energii, a podczas wywiadu okazywało się, że spożywają po prostu za mało kalorii, także pamiętajmy, jedzmy regularnie.

I tak dochodzimy do ostatniej złotej zasady i tym samym czerwonej flagi – złota zasada snu, i czerwona flaga, w postaci braku odpowiedniej dawki snu.

Sen, to czas, w którym następuje konsolidacja śladów pamięciowych. Oznacza to, że gdy śpimy nasz mózg buduje połączenia neuronalne i utrwala to czego staraliśmy się w ciągu dnia nauczyć. Im więcej razy wracaliśmy do jakiejś informacji, tym większa szansa, że nasz mózg te informacje utrwali.

Te fakty tłumaczą dlaczego trzeba robić aktywne odtwórki oraz dlaczego trzeba spać oraz dlaczego trzeba rozkładać naukę w czasie. Proste zasady rządzące snem stoją u podstawy wielu zasad efektywnej nauki i ogólnie efektywnego rozwoju. Im bardziej intensywnie nasz mózg się rozwija, tym więcej snu potrzebujemy. Między innymi dlatego noworodki śpią po 18 godzin, nastolatki po 10-12 a ludzie starsi po 6 godzin. Ciężko mi opisać i przecenić jak ważny jest to aspekt, dlatego nie zalecam, ale prosze. Pamiętajmy o regularnym wysypianiu się. Będzie to ważne nie tylko dla Naszych efektów nauki, ale również dla Naszego nastroju i zdrowia, zarówno fizycznego jak i psychicznego.

Podsumowanie

Treść tego poradnika, odpowiadająca na pytanie “kiedy zacząć uczyć się do matury”, to pierwsze kroki w Twoim przygotowaniu do matury i osiągnięciu wymarzonego wyniku. Pod wieloma względami rady te są uniwersalne, to oznacza, że każdy jest w stanie odczuć zysk z ich stosowania, przy nauce z każdego przedmiotu. Ważne jest jednak pamiętanie o tym, że sytuacja każdej osoby może się różnić, i warto jest skonsultować swoje pomysły na naukę z osobami doświadczonymi w tym zagadnieniu. Warto również skonsultować potencjalne zmiany w realizowanym planie w sytuacji, gdy pojawią się opóźnienia

W ramach tego przewodnika podzieliłem się z Tobą również kilkoma ważnymi linkami i opracowaniami, które na pewno ułatwią Ci proces planowania nauki do matury z Biologii i Chemii. Jeśli w toku Twoich rozważań pojawią się pytania lub wątpliwości, śmiało napisz do nas na messengerze, postaramy się Ci doradzić.

Kurs Efektywnej Nauki oraz kursy do matury Więcej niż Matura

Tak dobrnęliśmy do końca tego przewodnika. Jeśli tutaj jesteś, to gratulacje! Sam fakt poznania treści tego przewodnika świadczy o Twojej wysokiej motywacji i determinacji. Mam głęboką nadzieję, że ten przewodnik Ci pomógł.

Jak zapewne domyślasz się, wszystkie aspekty, o których była mowa oraz rozwiązania rzeczy do przygotowania jak i rozwiązania problemów jakie można napotkać, stanowią podstawę metodyczną przygotowanych przeze mnie i zespół kursów maturalnych z Biologii i Chemii. Dlatego, jeśli chcesz mieć pewność, że wszystkie te aspekty będą odpowiednio zrealizowane w Twoim planie nauki, to zachęcam Cię do wzięcia udziału w naszych kursach.

Więcej niż Matura to sprawdzona forma nauki, nie znajdziesz podobnego kursu na rynku polskim. Jego podstawowym celem jest podniesienie indywidualnej efektywności nauki, gdyż to ten aspekt przygotowania do matury w największym stopniu przekłada się na wyniki maturalne. Nasz kurs zastąpi Ci podręczniki, zbiory zadań a nawet korepetycje, gdyż na naszych kursach mamy je wbudowane, oznacza to, że możesz zadać każde pytanie w nieograniczonej liczbie i poprosić o to, abyśmy sprawdzili rozwiązania Twoich zadań. Wszystko w jednym miejscu. Jest to również rzecz, którą nasi maturzyści wskazywali jako najbardziej wartościową w nauce z WNM, właśnie to, że mają całą naukę z Biologii i Chemii zaplanowaną wspólnie, i w jednym miejscu.

Zachęcam Cię również do rozważenia nauki z Kursem Efektywnej Nauki, który przygotowałem z myślą o licealistach i studentach. Wszystkie informacje dotyczące tego kursu znajdziesz tutaj. W tym kursie uczę od początku do końca nie tylko jak planować naukę, ale ogólnie jak uczyć się efektywnie i jak wypracować dobre nawyki edukacyjne.

Jeśli masz co do tego jakieś pytania, to śmiało napisz!

Cenne linki – poradniki dotyczące przygotowania do matury z Biologii i Chemii

A tymczasem zachęcam Cię do obserwacji naszych social mediów. Na pewno pojawią się na nim kolejne wartościowe materiały! Przygotowałem również kilka poradników dla maturzystów, które mogą być w szczególności interesujące dla osób, które planują zdawać na maturze Biologię /lubi Chemię.

⇒ Wszystkie poradniki maturzysty znajdziesz tutaj.

Zaś na naszym YouTubie znajdziesz nagrania z wyjaśnienia do zadań oraz wiele nagrań z wykładów o efektywnej nauce jak i poradniki co do tego jak można najlepiej wykorzystać naszą platformę e-learningową, oraz kursy jakie tam się znajdują.

Do usłyszenia!

lek. Dariusz Chrapek

⇒ FACEBOOK
⇒ INSTAGRAM
⇒ TIKTOK
⇒ YOUTUBE