Wstęp – co tu znajdziesz?


Hej! Nazywam się Dariusz Chrapek, jestem lekarzem, pedagogiem i trenerem efektywnej nauki. Od prawie 10 lat zajmuje się pomocą w przygotowaniu studentów medycyny i maturzystów do ich egzaminów. Na podstawie moich doświadczeń z pracy i rozmów z uczniami, przygotowałem dla Ciebie solidny poradnik dotyczący pierwszych kroków w myśleniu o maturze.


Znajdziesz w nim odpowiedzi na następujące pytania:

Czy w ogóle warto zdać maturę?
Jaką rolę pełni matura w naszym życiu?
O czym musimy pomyśleć, gdy zaczynamy przygotowania do matury?
Jakie są techniki nauki, które efektywnie przygotują Cię do matury?
Jakie są techniki nauki, które nie są efektywne i możesz na nich się zawieść?
Jakie są 3 główne metody nauki do matury?
Która z tych trzech metod jest najlepsza?
Jak pracować z zadaniami maturalnymi?
Jakich błędów nie popełnić w przygotowaniu do matury?

Całkiem tego sporo, stąd wpis nie jest krótki. Ale cóż, dobre przygotowanie do matury to też nie jest krótka przygoda. Jest to podróż, w której można odnaleźć nie tylko stres, ale również wiele radości i satysfakcji z osiąganych efektów. Stąd mam nadzieję, że wszystko to, co znajdziesz poniżej, pozwoli Ci ułożyć sobie w głowie plan oraz zmotywować się do nauki.

Dlaczego mam taką nadzieję?

Bo warto! Warto zdać maturę. Warto ją zdać dobrze. Od tego stwierdzenia chciałbym zacząć ten wpis. No właśnie… ale dlaczego warto?

Czy w ogóle warto zdać maturę? Co ona daje? Czym jest?


Matura jest to polski egzamin z treści, które stanowią podstawę programową nauczania na poziomie liceum lub technikum, czyli szkoły średniej. Rolę matury powinniśmy rozpatrywać z dwóch punktów widzenia – indywidualnego i systemowego. To bardzo ważne, bo bez tego możemy łatwo i szybko zniechęcić się do niej i uznać ją za bezsens. Co będzie wielkim błędem.

Jednak zanim poznamy różnice w tych dwóch perspektywach warto zastanowić się nad bardziej prozaicznym znaczeniem matury. Matura to inaczej egzamin dojrzałości. Naturalnie z dojrzałością wiąże się pewien poziom odpowiedzialności. Zatem matura, może być postrzegana w pewnym sensie jako etap przejścia. Dziecko, które do tej pory poznawało wiedzę, zdaje egzamin dojrzałości i w oczach społeczeństwa uznane jest za dorosłą osobę. Ze społecznego punktu widzenia, stanowi to formę rytuału. Wiedza zdobywa na tym etapie pozwala dosłownie rozumieć i komunikować się z rzeczywistością, w tym społeczeństwem. Sam jestem fanem stwierdzenia, że do końca liceum uczymy się tak naprawdę porozumiewać. Dlaczego? Dlatego, że każdy przedmiot to język – nie tylko język polski. Matematyka, to inaczej język matematyczny. Biologia, to inaczej język biologiczny itd. Na tym etapie uczymy się podstaw tych języków, abyśmy później mogli to wykorzystać i nauczyć się bardziej praktycznych rzeczy. Choć no właśnie, język sam w sobie to dość praktyczna rzecz, i o tym też warto pamiętać.

Teraz zadajmy sobie pytanie – po co nam takie rytuały przejścia? Dlatego, że każda granica jaką wyznaczymy na poziomie społecznym czy kulturowym to arbitralna decyzja. Aby uczynić te decyzje mniej arbitralną, stosujemy ten sam egzamin dla wszystkich, dzięki czemu dziecko jest w stanie udowodnić sobie, że przeszło przez ten “test” dzięki czemu może poczuć się w pełni dorosłe w oczach społeczeństwa. Zaś społeczeństwo może być pewne, że od tego momentu może traktować daną osobę jak dorosłą. 

Dorosłość nie jest powiązana z wiekiem. Gdybyśmy tak na to patrzyli to musielibyśmy uznać, że pełną dorosłość biologiczno-psychologiczną osiągamy pomiędzy 25 a 28 rokiem życia, gdyż wtedy kończy się w dużym stopniu kształtować nasza tożsamość i osiągamy większą kontrolę nad naszym zachowaniem. Czym więc jest dorosłość ze społecznego punktu widzenia?

W społeczeństwie uznaliśmy, że to właśnie pewien osiągnięty poziom odpowiedzialności. 

Ok, ale co ma odpowiedzialność do nauki w liceum, zdobywania wiedzy i zdania egzaminu dojrzałości? 

To jest coś, czego nie rozumie większość osób, gdyż rzadko o tym się mówi. Odpowiedzialność, oznacza zdolność do udzielania odpowiedzi, zdolność do reagowania, do samodzielnego działania innymi słowy zdolność do samodzielnego porozumienia się ze światem i działania w nim.

Aby móc udzielać samodzielnie odpowiedzi na pytania, reagować adekwatnie na wyzwania, musimy mieć wiedzę, która tłumaczy jak działa świat. Wiedza zaś złożona jest z pojedynczych informacji i powiązań, jakie je łączą. Celem nauki w szkole jest właśnie nabycie tej wiedzy i powiązanych z nią umiejętności dedukcji.

I tak, we współczesnym świecie, posiadanie odpowiedniego poziomu wiedzy na temat otaczającego nas świata, wiedzy ogólnej, jest kluczowym wyznacznikiem odpowiedzialności i naturalnie – dorosłości. Między innymi dlatego liceum nazywamy przeważnie “ogólnokształcącym”, bo w sposób ogólny przygotowuje nas do dalszego życia.

Ma to sporo sensu, choć wiele osób wątpi w to, czy wszystko to czego uczymy się w szkole średniej rzeczywiście się przyda. I tak, wszystko się może przydać, ale nie przyda się wszystkim, bo każdy wybierze inną ścieżkę życiową. I dlatego każdy maturzysta musi zdać pewne przedmioty obowiązkowe oraz może wybrać pewne przedmioty dodatkowe. To wszystko ma więcej sensu, niż może nam się wydawać. Choć niestety refleksja nad tym aspektem przychodzi często dopiero na studiach lub w nawet dopiero w pracy. Między innymi dlatego wiele osób już w dorosłym życiu decyduje się nadrobić zaległości z liceum i wrócić na studia.

Podsumowując, z systemowego punktu widzenia, matura, jako egzamin, jako forma rytuału społecznego, ma na celu pomóc społeczeństwu ocenić poziom wiedzy różnych osób. Dzięki temu z większym prawdopodobieństwem osoby o największym poziomie wiedzy będą dalej w życiu kształtowane w obszarach, które tej wiedzy najwięcej wymagają. Bo też to społeczeństwo ponosi cenę kształcenia…społeczeństwa, czyli nas. Czyli Ciebie.

Z indywidualnego punktu widzenia może nie wydawać się to atrakcyjne czy nawet pożądane. Ale żyjemy w świecie, w którym wszyscy jesteśmy uczestnikami życia społecznego. Zasady, które ten świat kreują mają na celu balansować naszą indywidualną chęć do realizacji własnego potencjału, z tym na ile społeczeństwo jest w stanie zyskać, poprzez pomaganie nam w realizacji tego potencjału, czyli w naszym rozwoju.

Dlatego matura, jako forma sprawdzania wiedzy służy na poziomie technicznym w procesie rekrutacyjnym na studia. I robi to bardzo dobrze. Nie tylko z punktu widzenia technicznego ale z również, gdy ocenimy to przez efekty. Dla przykładu, gdy sprawdzimy ile osób, które dostały się na kierunek lekarski rzeczywiście go ukończyły, to okaże się, że jest to wysoki procent, pomimo trudność studiów. To najlepszy dowód na to, że matura spełnia swój społeczny i indywidualny cel.

Indywidualny cel spełnia dlatego, że jeśli zdasz dobrze maturę i dostaniesz się np. na kierunek lekarski, to jest bardzo duża szansa, że sobie na nim poradzisz. To jest bardzo ważna informacja dla każdej osoby, która planuje włożyć ogrom pracy i czasu w przygotowanie do matury.

No dobra, trochę pofilozofowałem, a teraz przejdźmy do technicznych kwestii – o czym musimy pomyśleć, gdy zaczynamy przygotowania do matury?

Gdy zaczynamy myśleć o przygotowaniu do matury, to pierwsza rzecz o jakiej powinniśmy pomyśleć to plan nauki. Nie jest to wcale takie łatwe zadanie, i wynika to z dwóch faktów.

Po pierwsze, w większość szkół nikt nie pomaga uczniowi zaplanować nauki do jego całej matury. Całej, czyli z wszystkich przedmiotów. 

Po drugie, wiele osób nie wie od czego zacząć, nie wie jak planować naukę, gdyż nie posiada umiejętności i/lub danych, które mogliby użyć do tego, aby swój plan nauki stworzyć. 

Z tego względu większość osób, po prostu zaczyna się uczyć bez dobrego planu i jest to w wielu przypadkach przyczyną ich późniejszych niskich wyników na maturze. Jest to smutne, gdyż wiele osób, które po prostu uczyłoby się z dobrym planem nauki, byłoby w stanie osiągnąć wysokie wyniki na maturze.

Aby stworzyć swój pierwszy plan nauki, musimy pomyśleć o trzech rzeczach:

1 – Metodzie przygotowania do matury.
2 – Technikach uczenia się, które są częścią tych metod przygotowania.
3 – Planie nauki, który będzie łączył w odpowiedni sposób metody przygotowania z technikami uczenia się.

Metoda przygotowania to na przykład – nauka samodzielna, korepetycje albo kurs. Zaś techniki uczenia się, to na przykład – robienie notatek, praca z fiszkami czy różne sposoby pracy z zadaniami maturalnymi jak i sposób planowania nauki teoretycznej i nauki odtwórkowej.

Dlaczego to jest tak ważne?

Bo jeśli wybierzesz złą metodę, to trochę tak jakby wybrać się z Warszawy do Pekinu rowerem. Nie tylko niewielu osobom się to udało, ale przede wszystkim nie zdążysz do maja. Poza tym wiele osób może w ogóle tym sposobem nie być zainteresowana.

Dlatego dobór odpowiedniej metody nauki polegający na zbudowaniu własnego harmonogramu nauki i sposobu uczenia się przy wykorzystaniu odpowiednich technik uczenia się ….jest bardzo bardzo ważne. Jest ważne, gdyż nawet jeśli korzystasz z kursów czy korków, to i tak 99% pracy wykonasz Ty, w samotności, przy biurku, w domu. I to właśnie trzeba dobrze zaplanować.

Ok, a jak maksymalnie wykorzystać ten czas? No to właściwie zależy od Ciebie i Twoich celów. Na bazie Twoich celów dobierzesz odpowiednią metodę. Jeśli chcesz po prostu zdać maturę i nie iść na studia. To możesz samodzielnie się ucząc przygotować się w 1-2 miesiące. Ale jeśli dla przykładu, planujesz dostać na dzienne studia na kierunku lekarskim, to sama nauka Biologii i Chemii na poziom powyżej 75% zajmie Ci 400-450 godzin. Jak do tego dodasz czas na inne przedmioty, to okaże się, że musisz naprawdę dobrze wybrać sposób nauki, stosować odpowiednie techniki uczenia się i zacząć odpowiednio wcześniej – najpóźniej w październiku-listopadzie. I to jest do zrobienia, gdyż systematyczność działa…systematyczność jest kluczem do sukcesu.

Choć z drugiej strony….. zawsze zostaje stara dobra nauka na ostatnią chwilę…. no właśnie.

Nauka na ostatnią chwilę – czy aby na pewno?


Jako trener nauki często jestem pytany czym różni się efektywna nauka od szybkiej nauki. Definicje nie są jasne. Bo to czy co jest szybką metodą czy nie zależy od tego ile jest do zrobienia realnie.
Dlatego dla mnie szybka nauka to taka, gdy poświęcam do 20% tego czasu na realizację konkretnego celu edukacyjnego co cała reszta ludzi. Dla przykładu, większość osób uczy się do matury między 6-9 miesięcy, a ja to zrobię w 1-2 max. Wtedy można powiedzieć, że to jest szybka nauka, zasadniczo na ostatnią chwilę.

Efektywna nauka, to taka, która daje efekty. Oznacza to, że niezależnie od tego ile godzin poświęcasz na naukę, to każda godzina przy książką przyniesie Ci zamierzone efekty w postaci trwałego zapamiętania materiału a to dalej w postaci dobrego wyniku maturalnego.

Szybka nauka może być efektywna. Ale w większości przypadków tak nie jest. Wynika to z prostego faktu. Gdy mamy bardzo dużo materiału do nauki, to jak skrócimy całościowy czas nauki, to owszem nauczymy się części materiału bardzo dobrze, ale nie nauczymy się całości bardzo dobrze, zatem szansa na wysoki wynik będzie bardzo niska. I dlatego większość osób woli uczyć się na spokojnie, systematycznie i regularnie np. 3-4 razy w tygodniu przez 9 miesięcy. Bo to z jednej strony nie jest męczące, a z drugiej, jest efektywne.

Dlatego naukę na ostatnią chwilę stanowczo odradzam. Przynajmniej tak długo, jak zależy Ci na wyniku maturalnym. A moim zdaniem powinno. Bo matura, wbrew temu co wiele osób mówi. Naprawdę sprawdza wiedzę, sprawdza umiejętności i co najważniejsze, sprawdza poziom samodyscypliny, który jest konieczny do tego, aby dalej kontynuować swoje kształcenie na studiach, które tej samodyscypliny będą wymagać jeszcze więcej.

Jednak samodyscyplina i systematyczność to nie wszystko. Można do tego podejść mądrze. Im lepsze metody i techniki wybierzesz, tym mniej czasu poświęcisz na przygotowanie, czyli mniej czasu i samodyscypliny będziesz potrzebować.

Techniki nauki –  wysoko efektywne


Techniki uczenia się, które przynoszą efekty, to wszystkie techniki, które stymulują proces odtwarzania informacji z pamięci długotrwałej do pamięci operacyjnej. To tak zwane powtórki, choć ja wolę mówić “odtwórki”.

Proces aktywnego odtwarzania dosłownie systematyzuje wiedzę i buduje w nas poczucie kompetencji, poczucie, że wiemy co umiemy a czego nie umiemy. To jest bardzo ważne, bo musisz wiedzieć co umiesz a co nie, aby mądrze wykorzystać czas do nauki. Zatem, techniki wysoko efektywne to inaczej aktywne metody uczenia się. Aktywne, czyli takie, w której to osoba ucząca się kontroluje tempo, to co robi, to na czym utrzymuje uwagę i czego się uczy. Zatem jest sama wodzem i sterem w toku uczenia się.

Do tych technik zaliczamy:

1 – Pracę z fiszkami (ale bez podglądania i czytania) – do ćwiczenia odpamiętywania faktów.
2 – Rozwiązywanie zadań maturalnych – ale tylko, gdy najpierw robimy to samodzielnie a później dopiero doczytujemy.
3 – Zadawanie pytań i dyskutowanie o tym czego nie rozumiemy.
4 – Pomaganie innym w nauce – czyli tłumaczenie innym tego co wiemy.
5 – Tworzenie notatek – zarówno takich, które służą zrozumieniu tego co czytamy jak i tych, które służą nam dalej do odtwórek.
6 – Samodzielna analiza informacji w oparciu o pytania i naszą aktualną wiedzę.
7- I najważniejsza, to połączenie poprzednich 6 w zmienny system nauki.

Techniki nauki –  nisko efektywne 


W przeciwieństwie do technik wysoko efektywnych, techniki nisko efektywne polegają w dużej mierze na zbytniej dominacji jednej z technik lub stosowania technik nauki biernej. Bierna nauka, to nauka polegająca na podążaniu za czymś – za nauczycielem (bo go słuchamy), za wideo (bo je oglądamy), za nagraniem audio (bo je słuchamy) lub biernym czytaniem podręczników czy nawet naszych notatek.

Zatem, do technik nisko efektywnych zaliczamy:

1 – Naukę z wykładów wideo.
2 – Korepetycje prowadzone bez indywidualnego harmonogramu nauki po korkach.
3 – Podcasty.
4 – Bierne czytanie podręczników lub własnych notatek.
5 – Dominacją jednej z powyższych metod w Twojej metodzie przygotowania do matury.

Zatem wszystkie te techniki, niestety, są bierną formą nauki. Co dla większości osób jest zaskoczeniem i powodem do smutku. Tak, kursy wideo do dużych egzaminów nie są dobrym wyborem, nie przygotowują dobrze, nie są efektywną metodą. Powodów jest więcej niż te, które przytoczyłem przed chwilą, ale tutaj w ten temat nie chciałbym się bardziej zagłębiać, bo nie jest to celem tego poradnika.
Podobnie korepetycje, jeśli nasza metoda polega tylko na nich, to nie jest efektywny sposób. Bo poza korkami, musimy dodatkowo mieć nasz indywidualny harmonogram pracy, by odpowiednio do korków się przygotować i dobrze wykorzystać czas z nauczycielem.

Robienie własnych notatek to efektywna metoda, a czytanie ich już nie? Nie do końca. Bierne podążanie za notatkami, które polega na ich czytaniu to nie jest efektywna metoda. Ludzie tak robią, bo myślą, że na tym polega nauka z notatek. Ale tak nie jest.

Notatki robisz na początku po to, by przesiać i przeselekcjonować materiał. Później w toku odtwórek wracasz do nich, ale tylko wtedy, gdy np. czegoś nie rozumiesz, masz problem z zadaniem, albo w toku nauki z fiszkami coś Ci umknęło. Samo czytanie i przeglądanie notatek, choć daje pewne efekty, to nie jest wystarczającą metodą przygotowania. Także poleganie tylko na tym aspekcie nie jest dobrym rozwiązaniem.

Oczywiście nisko efektywne, nie oznacza, że nie są efektywne. Oznacza jedynie, że jeśli będą za bardzo dominować w Twoim sposobie nauki, to wymarzone efekty mogą się nie pojawić.

Metody nauki do matury – jak zdać maturę?


Spróbujmy zatem teraz całość tej teorii na temat efektywnej nauki bardziej usystematyzować. Jakie metody nauki możemy wyróżnić? Jakie techniki uczenia się stosować w ramach tych metod nauki do matury? Jak zdać maturę efektywnie

Głównym kryterium podziału jakie tutaj zastosowałem to poziom pomocy w organizacji nauki, jaki uzyskuje maturzysta. Dlaczego tak?

Dlatego, że jest to aspekt, który w największym stopniu wpływa na sposób uczenia się,j intensywność uczenia się, czasochłonność nauki, poziom stresu jaki odczuwa uczeń i wszystko to składa się zasadniczo na efektywność przygotowania do matury.

Sama matura nie jest trudna merytorycznie. Ona jest trudna ze względu na ilość materiału. A z ilością materiału radzimy sobie dobrą organizacją nauki, harmonogramem pracy i porządkiem w materiałach do nauki. Jako, że uczniowie z tymi aspektami mają najwięcej problemów, to też stanowią one główny powód trudności w zdaniu matury lub uzyskania wymarzonego wyniku.

Nauka samodzielna

Pierwszy i najbardziej oczywisty sposób przygotowania do matury to po prostu samodzielna nauka. Masz podręczniki, zbiory zadań CKE i wyjaśnienia. Chodzisz do szkoły i po szkole pracujesz samodzielnie. Jest to sposób, który w pełni może wystarczyć, tak długo jak umiesz efektywnie się uczyć i dobrze organizujesz swoją pracę. Aby zrealizować ten sposób potrzebujesz:

1 – Źródła wiedzy teoretycznej – podręcznika, filmów na YouTube, kursu wideo.
2 – Źródła treści weryfikacyjnych – czyli zadań maturalnych – w formie zbioru lub bazy.
3 – Planu nauki podzielonego na naukę teorii i ćwiczenie zadań maturalnych.

Większość osób, która po prostu próbuje zdać maturę, uczy się samodzielnie. Bo też zdecydowana większośc maturzystów jest w stanie to zrobić samodzielnie. Gdyby tak nie było, to znaczyłoby, że matura jest źle skonstruowana.
Jednak nie wszystkich zadowala tylko zdanie matury. Mają ambicje i plany na wysokie wyniki, zatem takie osoby rzadziej uczą się same. Bo też czemu? Skoro można uzyskać pomoc i uczyć się lepiej?

Nauka samodzielna + korepetycje

Drugi sposób to nauka samodzielna wzbogacona o spotkania z korepetytorem. Tutaj zaznaczę na wstępie, że tu nie chodzi tylko o chodzenie na korki. Chodzi o chodzenie na korki i regularną samodzielną naukę pomiędzy spotkaniami z korepetytorem. To bardzo ważne, bo w przeciwnym razie chodzenie na korki przestaje mieć sens.

Nadal potrzebujesz wszystkiego tego co masz przy samodzielnej nauce. Korepetytor dostarcza Ci informacji zwrotnej i wskazuje Ci na rzeczy, których nie rozumiesz i musisz się na nich bardziej skupić. Zatem jest Twoim sterem podczas nauki. To naturalnie zwiększa jej efektywność.

Ale jest jeszcze jeden sposób. Taki, który pomaga nie tylko w dostarczaniu wiedzy, dostarczaniu informacji zwrotnej, ale również w całościowej organizacji procesu nauki. Najczęściej nazywamy to kursami, których jest cała masa. Niektóre z nich to po prostu filmy wideo, które zasadniczo działają trochę gorzej niż książki, ale nas bardziej motywują. Są też takie, które rzeczywiście pomagają w układaniu planu ale nie mają wbudowanych korepetycji czy interaktywnej bazy zadań maturalnych, więc te aspekty nadal spoczywają na głowie ucznia.

Nauka samodzielna + korepetycje + kurs

Nauka trzecim sposobem, to nauka polegająca na tym, że maturzysta realizuje plan nauki do matury na przestrzeni wielu miesięcy zgodnie z indywidualnym planem, ale na bazie programu kursu, który realizuje konkretny cel edukacyjny. Dodatkowo w toku nauki indywidualnej realizacji takiego kursu uczeń ma stały kontakt z korepetytorem zawsze wtedy gdy tego potrzebuje. Niezależnie od dnia i godziny. Taki kurs również mierzy tempo nauki, dostarcza informację zwrotną na temat aspektów nauki, których nawet korepetytor nie jest w stanie zaobserwować. NIe jest w stanie bo nie widzi ucznia, gdy sam siedzi w domu. A platforma e-learningowa zbiera aktywność ucznia, analizuje ją i informuje jeśli widzi coś niepokojącego. Zatem kurs stanowi ramę i strukturę dla całej nauki ucznia i odciąża go z całej pracy organizacyjnej – co ogromnie podnosi efektywność uczenia się w długofalowej perspektywie. Bo wystarczy się zalogować, i od razu wiadomo czego mam się uczyć, jakie jest moje tempo i co mi zostało do zrobienia. Jak i czy zdążę na czas.Jest to sposób, który po prostu działa, bo czerpie to co najlepsze z różnych sposobów przygotowania do matury i technik uczenia się.

Naturalnie, taka forma nauki nie jest dostępna jeszcze w Polsce z każdego przedmiotu. Kursy Więcej niż Matura, na ten moment przygotowują w ten sposób tylko z Biologii i Chemii, zaś z innych przedmiotów na rynku polskim takich kursów nie ma. Jest to bardzo dobra metoda przygotowania, bo masz wszystko w jednym miejscu, od teorii po zadania aż po korki, w dodatku jest znacznie tańsza od klasycznych korepetycji, a za to bardziej efektywna. Jednak nie jest to wpis stricte o tych kursach, dlatego jeśli zdajesz Biologię lub Chemię to zapraszam Cię do sekcji “poradniki maturzysty” lub na podstrony Kursu z Biologii lub Kursu z Chemii.

Niezależnie od wybranego sposobu nauki, każdy maturzysta ma jeden temat, który musi dobrze przemyśleć. Mianowicie, pracę z zadaniami maturalnymi.

Zadania maturalne – jak pracować z zadaniami maturalnymi?


To jest pytanie za 100 punktów! I jest na nie kilka odpowiedzi. Postaram się trochę zmienić formę pisania tego poradnika, gdyż domyślam się, że jest długi i masz ochotę na kolejne konkrety. Zatem:

1 – Zadania rozwiązuj samodzielnie – nie nauczysz się ich rozwiązywać tylko poprzez czytanie wyjaśnień i przykładów rozwiązań.

2 – Gdy popełniasz błąd, znajdź podobne zadania i rozwiąż kilka przykładów. Następnie zapoznaj się z wyjaśnieniami do zadań.

3 – Pracę z zadaniami podziel na dwa etapy – rozwiązywanie zadań z działu, którego się uczysz po tym jak go przyswoisz. Ale, co ważne, przynajmniej 1 dzień po. To ważne, by polepszyć poziom retencji wiedzy. Drugi etap, to praca z zadaniami gdy już masz całą teorię przerobioną, wtedy przy rozwiązywaniu zadań, gdy popełnisz błąd, wracaj do teorii i doczytuj to co sprawiło Ci trudność.

4 – Monitoruj swoje wyniki – bo bez tego nie będziesz widzieć jak Ci idzie. A to innymi słowy oznacza, że nie wiesz gdzie jesteś. A musisz wiedzieć gdzie jesteś, by dotrzeć tam gdzie planujesz. Monitorowanie wyników pozwoli Ci zauważyć jakie zagadnienia/działy sprawiają Ci najwięcej trudności i dzięki temu zaplanować dodatkową pracę z konkretną partią materiału.

5 – Rozwiąż minimum 500 zadań, a najlepiej, jeśli masz czas, to przynajmniej 1000. Przy czym pamiętaj, że 1000 zadań to około 6000 minut czyli około 100 godzin na same zadania. Jeśli się na to zdecydujesz, to uwzględnij to w swoim planie nauki i zacznij odpowiednio wcześnie.

6 – Rozwiązuj zadania również w formie arkuszy, na czas. Zrób to przynajmniej 4-5 razy w ciągu 6-9 miesięcy przygotowań. Dzięki temu będziesz w stanie sprawdzić czy Twoje tempo pisania jest odpowiednie. Bo możesz umieć wszystko, ale jeśli nie zdążysz rozwiązać zadań na czas, to stracisz punkty.

Na ten moment to tyle, w sekcji poradników maturzysty mamy dla Ciebie osobny poradnik “Jak wynieść pracę z zadaniami na wyższy poziom?” gdzie mówimy o interaktywnej bazie zadań maturalnej w , której egzaminatorzy sprawdzają Ci Twoje rozwiązania zadań. Także jak interesuje Cię ten temat to zapraszam pod ten link.

Jakich kluczowych błędów nie popełniać?

Zbyt późny start nauki

Pierwszy i najważniejszy błąd jaki popełnia wiele osób, to zbyt późny start nauki. On sam w sobie powoduje, że dalej w konsekwencji popełniamy wiele innych błędów. Jest konkretny powód, dla którego wiele osób popełnia ten błąd. Po prostu nie wiedzą ile jest do zrobienia. Zatem skoro nie wiedzą ile czasu zajmie im nauka, to nie wiedzą, że jest już za późno.

Dla przykładu, nauka z Biologii i Chemii, tak aby liczyć na wyniki powyżej 75%, to ponad 400 godzin pracy, czyli zaczynając we wrześniu musisz na indywidualną naukę poświęcić 3-5 wieczorów w tygodniu po 3 godziny. To nie jest tak dużo jak się wydaje, ale gdy zaczniemy w grudniu, to już robi się nauka prawie codziennie po 3 godziny. A trzeba przecież dodać naukę na inne przedmioty maturalne i naukę na bieżąco do szkoły. Warto to sobie rozpisać i przemyśleć dobrze plan nauki pod tym kątem. Jeśli interesuje Cie temat szacowania czasu nauki do matury i budowania harmonogramu nauki, to zapraszam Cię do poradnika – “Kiedy warto zacząć uczyć się do matury?”, gdzie na przykładzie Biologii i Chemii pokazuje jak to zrobić. Naturalnie wszystko co tam znajdziesz można odnieść do innych przedmiotów.

Brak systematyczności nauki

Drugi powód, to brak systematyczności w nauce. Jeśli nie jesteśmy systematyczni, to efekty naszej nauki na przestrzeni miesięcy przygotowań będzie się ulatniać. Wynika to z tego jak działa nasza pamięć. Jeśli nie robimy regularnych odtwórek, to to czego się nauczyliśmy znika z naszej pamięci. Dlatego właśnie systematyczność jest tak ważna.

Większość osób jakim pomagałem na pewnym etapie, która miała problem z systematycznością, miała ten sam problem. Mianowicie, nie mieli harmonogramu nauki.

Co to takiego? To jest rozkład tygodnia, który mówi nam co danego dnia tygodnia robimy. Czyli np. w poniedziałek środę i piątek uczę się biologii. We wtorek i czwartek chemii, a w weekend uczę się na sprawdziany do szkoły. Oczywiście to jest uproszczony przykład. Niemniej stworzenie takiego stałego harmonogramu nauki na cały rok jest fundamentem systematycznej nauki. Po prostu jak ma się taki plan, to wbudowujemy w nasze działania nawyki, które dosłownie ułatwiają nam zachowanie systematyczności w nauce.

Negatywne nastawienie do matury


Jeśli uważamy, że matura jest głupia, albo nie praktyczna, to znaczy, że jej nie rozumiemy. Tak jak napisałem we wstępie do tego kursu. Matura spełnia dobrze zarówno swój społeczny jak i indywidualny cel, zatem jest dobrą metodą przygotowania. Pamiętaj, że w liceum zasadniczo poznajesz podstawy wiedzy. Poznajesz słowa, koncepcje i znaczenia. To przypomina naukę języka na wczesnym poziomie i powoduje, że nie zawsze czujemy, że taka nauka jest praktyczna. Ale ona jest bardzo praktyczna. Bo nie nauczysz się pięknie mówić w języku biologów czy matematyków, jeśli nie poznasz podstawowych słów i ich znaczeń.
Dlatego warto się uczyć do matury, bo ona otwierała i nadal otwiera bramy do wielu ścieżek życia, których w tej chwili możemy nie być świadomi.  Ja sam kończe właśnie trzeci kierunek studiów i z perspektywy czasu widzę jak dobrze moje wybory maturalne i praca jaką wtedy włożyłem w naukę zaprocentowały i nadal procentują, pomimo, że od tego momentu minęło 15 lat.

Inne błędy – czy są jeszcze jakieś?

Cóż, tutaj wypisałem trzy fundamentalne błędy. Ale jest ich więcej, w szczególności jeśli wejdziemy w techniczne aspekty efektywnego uczenia się. Jeśli interesuje Cie ten temat, to zachęcam Cię do lektury poradnika mówiącego o tym jak poprawić maturę. W tym poradniku przedstawiam 21 błędów, które powodują, że osiągamy niskie wyniki. Naturalnie eliminacja tych błędów stanowi podstawę do tego, by poprawić wynik. A Ty, możesz poznać te błędy i przeanalizować je, zanim je popełnisz. Także szczerze zapraszam tutaj.

Sprawdzone kursy z Biologii i Chemii z bazą zadań i korepetycjami


Od prawie 10 lat pomagamy studentom medycyny, lekarzom i maturzystą w ich nauce do dużych egzaminów. Z kursów, które stworzyliśmy wraz zespołem
Więcej niż LEK i Więcej niż Matura korzysta już ponad 60% wszystkich studentów medycyny w Polsce, spędzając rocznie na kursach ponad 425 godzin łącznego czasu aktywności na osobę.

Dlaczego te metody tak dobrze działają?

Dlatego, że podnoszą indywidualną efektywność nauki na bardzo fundamentalnym poziomie. Prowadzą ucznia przez program nauczania, ale jednocześnie nie są pasywną formą nauki, bo uczeń nadal musi wszystko zrealizować samodzielnie. Zaś gdy ma problem, to może w każdej chwili uzyskać pomoc.

Nauka do matury to jest indywidualne zadanie. Ale możemy Ci w tym pomóc. Pod warunkiem, że planujesz zdawać Biologii lub Chemię. Kurs z Biologii i Chemii Więcej niż Matura sprawdziły się bardzo dobrze, gdyż ponad 81% wszystkich osób, które ukończyły warunki realizacji kursu uzyskały wyniki powyżej 75% na maturze i dostały się na wymarzone studia. I też na te kursy daję Gwarancję, czyli jak okaże się, że je ukończysz a nie zdasz na taki wynik, to zwracamy 100% kosztów. Dlaczego tak robimy? Bo wiemy, że ta metoda działa. Potwierdziliśmy to z tysiącami studentów medycyny i teraz pomagamy w ten sposób maturzystom.

Choć jeśli temat efektywnej nauki Cię zaciekawił, to mamy przygotowany również Kurs Efektywnej Nauki, który powstał z myślą o studentach 1 roku studiów, choć wiem, że wielu licealistów również z niego korzysta. Także jeśli czujesz, że przydałoby Ci się podniesienie efektywności Twojej nauki, cóż, zapraszam na mój kurs. 🙂 

Zakończenie


I tak dobrnęliśmy do końca tego przewodnika. Jeśli tutaj jesteś, to gratulacje! Sam fakt poznania treści tego przewodnika świadczy o Twojej wysokiej motywacji i determinacji. Mam głęboką nadzieję, że ten przewodnik Ci pomógł. Głęboko życzę Ci by Twoje przygotowanie do matury były owocne!

Jak zapewne domyślasz się, wszystkie aspekty, o których była mowa oraz rozwiązania rzeczy do przygotowania jak i rozwiązania problemów jakie można napotkać, stanowią podstawę metodyczną przygotowanych przeze mnie i zespół kursów, jeśli chcesz mieć pewność, że wszystkie te aspekty będą odpowiednio zrealizowane w Twoim planie nauki, to zachęcam Cię do wzięcia udziału w naszych kursach.

A tymczasem zachęcam Cię do obserwacji naszych social mediów. Na pewno pojawią się na nim kolejne wartościowe materiały! A tutaj jeszcze chciałbym się z Tobą podzielić kilkoma wartościowymi linkami, pod warunkiem, że zdajesz maturę z Biologii i Chemii. Choć poradnik do pracy z zadaniami również Ci się przyda.

Linki do arkuszy egzaminacyjnych CKE z Biologii i Chemii

Linki do arkuszy z zadaniami CKE podzielonymi na działy – Więcej niż Matura

Linki do arkuszy z zadaniami maturalnymi CKE z Chemii podzielonymi na działy – Więcej niż Matura

Link do poradnika o przygotowaniu do matury z BIologii

Link do poradnika o przygotowaniu do matury z Chemii

Link do poradnika – Jak wynieść pracę z zadaniami na wyższy poziom?

Link do poradnika – Jak budować motywację do nauki?

Zaś na naszym YouTubie znajdziesz nagrania z wyjaśnienia do zadań oraz wiele nagrań z wykładów o efektywnej nauce jak i poradniki co do tego jak można najlepiej wykorzystać naszą platformę e-learningową.

Powodzenia! Trzymam za Ciebie kciuki! I za Twoją naukę! 🙂

lek. Dariusz Chrapek

 FACEBOOK
⇒ INSTAGRAM
⇒ TIKTOK
⇒ YOUTUBE